ενδομητρίωση και υπογονιμότητα

Ποια είναι τα ποσοστά επιτυχίας της εξωσωματικής σε γυναίκες με ενδομητρίωση;

Ποια είναι τα ποσοστά επιτυχίας της εξωσωματικής σε γυναίκες με ενδομητρίωση;

 

(Άθρο του μαιαευτήρα-γυναιλολόγου, ιατρού αναπαραγωγής, Ιάκωβου Σούση, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό GOnimotita)

 

Η ενδομητρίωση είναι ένα αινιγματικό νόσημα, που αφορά τις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Στις γυναίκες με ενδομητρίωση ιστός που κανονικά καλύπτει το εσωτερικό της μήτρας (ενδομήτριο) βρίσκεται εκτός μήτρας, σε άλλες περιοχές του σώματος και δημιουργεί εστίες ενδομητρίωσης, συνήθως στις ωοθήκες, τις σάλπιγγες, στους συνδέσμους που στηρίζουν τη μήτρα, στην περιοχή ανάμεσα στον κόλπο και το έντερο και στο περιτόναιο. Σπανιότερα εστίες ενδομητρίωσης δημιουργούνται σε κοιλιακές ουλές από προηγούμενες εγχειρήσεις στα έντερα, στην ουροδόχο κύστη, στον κόλπο, στον τράχηλο της μήτρας ή ακόμα και εκτός κοιλιακής χώρας.

Κυριότερα συμπτώματά της είναι ο έντονος πόνος κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως (δυσμηνόρροια) και κατά τη διάρκεια της ερωτικής πράξης, ο χρόνιος πυελικός πόνος και η υπογονιμότητα. Η διάγνωση της ενδομητρίωσης της είναι δύσκολη καθώς τα συμπτώματά της θυμίζουν άλλες γυναικολογικές παθήσεις, ενώ δεν υπάρχουν εξετάσεις για να γίνει με σιγουριά η διάγνωση. Ο μόνος τρόπος μέχρις στιγμής για να επιβεβαιωθεί η ύπαρξη ενδομητρίωσης είναι η λαπαρασκόπηση.

Αν και η ενδομητρίωση είναι μία συνηθισμένη ασθένεια όπως ο διαβήτης ή το άσθμα, οι περισσότερες γυναίκες δεν ξέρουν καν πως υπάρχει.

Τι δείχνουν οι αριθμοί για την ενδομητρίωση:

  • 1 στις 10 γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας έχουν ενδομητρίωση
  • 176 εκατομμύρια γυναίκες παγκοσμίως πάσχουν από ενδομητρίωση
  • 2 στις 10 γυναίκες που πάσχουν από ενδομητρίωση είναι υπογόνιμες
  • 30-50% των υπογόνιμων γυναικών πάσχουν από ενδομητρίωση
  • 2η πιο συχνή γυναικολογική πάθηση είναι η ενδομητρίωση
  • 7-12 χρόνια περνούν πριν γίνει η διάγνωση της ενδομητρίωσης

 

Πως συνδέεται η ενδομητρίωση με την υπογονιμότητα;

Σε περιπτώσεις σοβαρής ενδομητρίωσης η καταστροφή των σαλπίγγων, οι συμφύσεις και γενικά η διαταραχή της ανατομίας συμβάλλουν στην υπογονιμότητα. Στη περίπτωση των ελαφρότερων μορφών ενδομητρίωσης, οι γνώμες διίστανται. Άλλοι γιατροί υποστηρίζουν ότι η γυναίκα δε μένει έγκυος επειδή έχει ενδομητρίωση κι άλλοι ότι ανέπτυξε ενδομητρίωση επειδή δεν έμεινε εγκαίρως έγκυος.

 

Μπορεί να κάνει παιδί μία γυναίκα που πάσχει από σοβαρή μορφή ενδομητρίωσης;

Μπορεί. Η χειρουργική θεραπεία αφορά την αφαίρεση ή την καταστροφή των εστιών της ενδομητρίωσης και τη λύση των συμφύσεων.

Το 60% των ασθενών μένουν έγκυοι φυσιολογικά μετά αποκατάσταση της ανατομίας με χειρουργική επέμβαση. Για τις υπόλοιπες ασθενείς με ενδομητρίωση η σπερματέγχιση και η εξωσωματική γονιμοποίηση αποτελούν τις δύο επιλογές.

Ενδομητρική σπερματέγχυση

Η ενδομητρική σπερματέγχυση είναι αποτελεσματική θεραπεία σε γυναίκες με ενδομητρίωση.

Tο σπέρμα του συντρόφου προετοιμάζεται κατάλληλα, επιλέγονται τα καλύτερα και υγιέστερα σπερματοζωάρια και τοποθετούνται στη μήτρα της γυναίκας κατά τη διάρκεια της ωορρηξίας. Ο κύκλος παρακολουθείται με διακολπικά υπερηχογραφήματα και ορμονικές εξετάσεις. Γίνεται ελεγχόμενη ωοθηκική διέγερση με γοναδοτροπίνες έτσι ώστε να αυξηθεί η πιθανότητα εγκυμοσύνης. Όταν τα ωοθυλάκια είναι έτοιμα για ωορρηξία, γίνεται η σπερματέγχυση.

Σε περιπτώσεις ελάχιστης ή ελαφράς ενδομητρίωσης, η ενδομητρική σπερματέγχυση με ελεγχόμενη ωοθηκική διέγερση αυξάνει τις πιθανότητες της εγκυμοσύνης. Η ενδομητρική σπερματέγχυση αποτελεί επίσης επιλογή για γυναίκες με ωοθηκικό ενδομητρίωμα ή με μέτρια ή και με σοβαρή ενδομητρίωση.

Τα ποσοστά γεννήσεων σε ασθενείς που υπεβλήθησαν σε θεραπεία με γοναδοτροπίνες και ενδομητρική σπερματέγχυση (IUI) ήταν 5 έως 6 φορές υψηλότερα από τις γυναίκες που απλώς παρακολουθούντο χωρίς θεραπεία.

Σε περίπτωση που η γυναίκα η οποία πάσχει από ενδομητρίωση και είναι υπογόνιμη έχει ήδη κάνει 3-4 σπερματεγχύσεις, η πιθανότητα επιτυχίας της θεραπείας είναι πολύ μικρή και ενδείκνυται να προχωρήσει σε εξωσωματική γονιμοποίηση.

Η ενδομητρική σπερματέγχυση δεν αποτελεί επιλογή όταν η γυναίκα έχει πρόβλημα με τις σάλπιγγες κι έτσι το ωάριο δεν έχει τη δυνατότητα να φτάσει στη μήτρα, ούτε και στην περίπτωση που ο σύντροφος της γυναίκας έχει προβλήματα με το σπέρμα.

 

Εξωσωματική γονιμοποίηση

Οι γυναίκες με ενδομητρίωση έχουν εξαιρετικά υψηλά ποσοστά επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης, αν και απαντούν πιο φτωχά στα φάρμακα της διέγερσης των ωοθηκών, παράγουν λιγότερα ωάρια, λιγότερα έμβρυα και έχουν χαμηλότερα ποσοστά εμφύτευσης.

Μπορεί να έχουν λιγότερα ωάρια ή έμβρυα, αλλά τα ποσοστά γεννήσεων τους είναι άριστα, καθώς το πρόβλημά τους είναι αριθμητικό και όχι ποιοτικό.

Στην εξωσωματική γονιμοποίηση γίνεται ελεγχόμενη διέγερση των ωοθηκών που «δίνει» συνήθως 8-10 ωάρια. Ο κύκλος παρακολουθείται με διακολπικά υπερηχογραφήματα και ορμονικές εξετάσεις. Η ωοληψία γίνεται διακολπικά κάτω από υπερηχογραφικό έλεγχο και τα ώριμα ωάρια που συλλέγονται από τις ωοθήκες γονιμοποιούνται στο εργαστήριο. Το έμβρυο ή τα έμβρυα μεταφέρονται στη μήτρα μετά από 3-5 ημέρες.

Στις μεγάλες εθνικές βάσεις δεδομένων, στις οποίες παρακολουθούνται όλοι οι κύκλοι της εξωσωματικής γονιμοποίησης σε ετήσια βάση, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι ασθενείς με ενδομητρίωση έχουν εξαιρετικά ποσοστά γεννήσεων. Στις Ηνωμένες Πολιτείες οι γεννήσεις σε γυναίκες με ενδομητρίωση ήταν 31.1% και στη Γαλλία 24%.

Η μικροχειρουργική του ωαρίου ή ICSI είναι μια τεχνική, στην οποία μέσα στο εργαστήριο, ένα σπερματοζωάριο τοποθετείται με μία βελόνα μέσα στο ωάριο για να το γονιμοποιήσει. Η ICSI γίνεται κυρίως στις περιπτώσεις όπου το σπέρμα είναι χαμηλής ποιότητας.

Όσο μεγαλώνει η γυναίκα η επίδραση της ενδομητρίωσης σε συνδυασμό με την ελάττωση των ωαρίων λόγω ηλικίας, κάνει πιο δύσκολη την επίτευξη εγκυμοσύνης. Επομένως, όσο ταχύτερα μια γυναίκα με ενδομητρίωση υποβληθεί σε εξωσωματική γονιμοποίηση, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να αποκτήσει παιδί.

Νέα αναδρομική έρευνα έδειξε ότι ιδανικά η εξωσωματική γονιμοποίηση θα πρέπει να γίνεται 7 έως 25 μήνες μετά το χειρουργείο για την ενδομητρίωση.

Η καταστολή του κύκλου για 3-6 μήνες μετά το χειρουργείο και πριν την εξωσωματική έχει 4 φορές καλύτερα ποσοστά γεννήσεων.

Η ενδομητρίωση δηλητηριάζει την ωοθήκη και καθώς περνούν τα χρόνια οι πιθανότητες φυσικής σύλληψης μειώνονται. Οι γυναίκες λοιπόν που πάσχουν από ενδομητρίωση καλό θα είναι να ενημερωθούν από τον γιατρό τους για τη δυνατότητα διατήρησης της γονιμότητάς τους με κατάψυξη ωαρίων. Αυτό είναι ακόμα πιο σημαντικό για γυναίκες προχωρημένων σταδίων ενδομητρίωσης.

Ενδομητρίωση και κύηση

Γυναίκες με ενδομητρίωση πρέπει να παρακολουθούνται στενά κατά το πρώτο τρίμηνο της κυήσης και να είναι ενήμερες ότι έχουν 1,7 φορές αυξημένο κίνδυνο αυτόματης αποβολής και 2,7 φορές αυξημένο κίνδυνο εξωμητρίου κυήσεως.

Ο μεγαλύτερος εχθρός των γυναικών με ενδομητρίωση που θέλουν να αποκτήσουν παιδί, είναι το χάσιμο χρόνου. Η εξατομικευμένη θεραπεία κάθε ασθενούς αυξάνει σημαντικά την πιθανότητα να αποκτήσουν ένα υγιές παιδί.

 

(Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο πρώτο τεύχος του GO: https://gonimotita.gr/go-issue-1/#1

Ο θηλασμός προστατεύει από την ενδομητρίωση

Ο θηλασμός προστατεύει από την ενδομητρίωση

Άρθρο του Ι. Σούση

Μαιευτήρα Γυναικολόγου, Ιατρού Αναπαραγωγής

Οι γυναίκες που έχουν θηλάσει τα παιδιά τους για μεγάλο χρονικό διάστημα έχουν μειωμένο κίνδυνο να διαγνωστούν με ενδομητρίωση, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μεγαλύτερης ανάλυσης στοιχείων που έχει γίνει μέχρι τώρα.

Οι ερευνητές του νοσοκομείου Brigham and Women’s της Βοστόνης ανέλυσαν στοιχεία από τη έρευνα Nurses’ Health Study II, η οποία είχε θέσει υπό ιατρική παρακολούθηση δεκάδες χιλιάδες γυναίκες και κατέγραψε στοιχεία για περισσότερα από 20 χρόνια.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, η οποία δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση British Medical Journal, από τις 72,394 γυναίκες που είχαν μία ή περισσότερες κυήσεις (διάρκειας τουλάχιστον 6 μηνών) οι 3,296 διαγνώστηκαν λαπαρασκοπικά με ενδομητρίωση μετά την πρώτη τους εγκυμοσύνη.

Οι ερευνητές κατέγραψαν για πόσο διάστημα είχε θηλάσει τα παιδιά της κάθε γυναίκα, πόσος χρόνος ήταν αποκλειστικός θηλασμός και πόσος χρόνος πέρασε από τον πρώτο τοκετό.

Σε σύγκριση με τις γυναίκες που θήλασαν για λιγότερο από έναν μήνα ανά εγκυμοσύνη, εκείνες που θήλασαν για έναν χρόνο ή περισσότερο, διαπιστώθηκε ότι είχαν 32% μικρότερες πιθανότητες διαγνωστούν με ενδομητρίωση.

Για κάθε επιπλέον τρεις μήνες θηλασμού ανά εγκυμοσύνη, ο κίνδυνος εκδήλωσης ενδομητρίωσης μειώθηκε κατά 8%. Η μείωση αυτή ήταν ακόμα μεγαλύτερη για τις γυναίκες που είχαν αναφέρει αποκλειστικό θηλασμό και έφθανε το 14% για κάθε τρεις επιπλέον μήνες αποκλειστικού θηλασμού ανά κύηση.

Όσες γυναίκες είχαν θηλάσει αποκλειστικά, συνολικά για 1,5 χρόνο ή περισσότερο στην αναπαραγωγική τους ζωή, είχαν 30% μικρότερο κίνδυνο να διαγνωστούν με ενδομητρίωση.

Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η επιλόχεια αμηνόρροια (προσωρινή απουσία εμμηνορρυσίας όταν η γυναίκα θηλάζει) αποτελεί παράγοντα που επηρεάζει την σχέση θηλασμού και εκδήλωσης ενδομητρίωσης

«Ο θηλασμός αλλάζει πολλές από τις γυναικείες ορμόνες, περιλαμβανομένης της οξυτοκίνης, των οιστρογόνων, της ορμόνης απελευθέρωσης γοναδοτροπίνης, για τις οποίες υπάρχουν αποδείξεις ότι παίζουν ρόλο στην παθοφυσιολογία της ενδομητρίωσης», αναφέρεται στα συμπεράσματα της μελέτης.

Η ενδομητρίωση είναι η δεύτερη συχνότερη -μετά το ινομύωμα- γυναικολογική πάθηση. Το ενδομήτριο, η λεπτή εσωτερική επένδυση της μήτρας, για άγνωστο λόγο, αναπτύσσεται και λειτουργεί εκτός μήτρας (πχ στις ωοθήκες, στο περιτόναιο, στο έντερο, στην κύστη, πίσω από τη μήτρα). Ο ιστός αυτός δημιουργεί φλεγμονή και συνήθως πόνο.

Το 30%-50% των ασθενών με ενδομητρίωση εμφανίζουν υπογονιμότητα.

Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα εδώ:

http://www.bmj.com/content/358/bmj.j3778

http://contemporaryobgyn.modernmedicine.com/node/440443

 

How successful is egg donation in women with endometriosis?

By I.Soussis MD

Egg donation is a fantastic tool in our hands, that allows us to explore how endometriosis affects the results of IVF.

Its action is through the endometrium or through the quality of the oocytes and subsequently through the quality of the produced embryos?

In trying to answer the question two different approaches have been taken:

1. The eggs of the same donor were shared by two recipients. One recipient is healthy and the other suffers from endometriosis. Data was prospectively collected and the pregnancy rates between the two groups compared.

2. Retrospective studies with oocyte donation cycles, in which a recipient became pregnant and the other not. The data was analyzed according  to the cause of infertility. We also examined the origin of the eggs and compared the pregnancy rates between recipients, receiving ova from donors with endometriosis or without endometriosis.

Diaz et al 2000, from the Valencia Infertility Institute IVI IVF studied 58 recipients. Of these 25 were suffering from severe endometriosis stage III and IV. The remaining 33 recipient did not suffer from endometriosis. Both groups of women followed the same preparation of the endometrium, prior to embryo transfer. The number of fertilized eggs, of transferred embryos, the pregnancy rates and abortion rates were similar in both groups. So severe endometriosis does not affect pregnancy rates when the eggs come from healthy donors.

Similar results were reported from 444 egg donation cycles in 222 recipients from Bodri et al 2007.

Simon et al. 1994 again from I.V.I IVF retrospectively examined 178 embryo transfers into 141 recipients. Significantly lower pregnancy rates were found in women who received oocytes from donors with endometriosis.

To further investigate the influence of endometriosis on the endometrium or the egg, the same group of scientists in Spain, organized a prospective study Pelicer et al 1994.

Patients were divided into three groups. A: 44 donors without endometriosis who gave eggs to healthy recipients, B: 14 donors with endometriosis who gave eggs to healthy recipients, and C: 16 donors without endometriosis donated to recipients with endometriosis.

Significantly lower embryo implantation rates were observed in group B 6.8% versus 20.1% A and 20.8% C.

Significantly lower rates of pregnancy were observed in group B 28.6% vs. 61.4% A and 60% C.

Budak et al 2007 studied retrospectively> 10,000 oocyte donation cycles over a period of 10 years. They confirmed that pregnancy rates in recipients with endometriosis were identical to those women without endometriosis.

In agreement with the mentioned studies, analysis of the results of egg donation  in our IVF Unit in Athens, IVF & Genetics, showed that the recipients with endometriosis have excellent pregnancy rates of 60%.

Conclusions:

1. Pregnancy rates after oocyte donation in recipients with endometriosis are excellent, when the eggs originate from donor without endometriosis and they can reach 61.4%.

2. Pregnancy rates after oocyte donation are lower than expected, even in healthy recipients, when the eggs originate from donors with endometriosis.

3. Endometriosis affects the quality of the eggs.

 

 

 

How successful is intrauterine insemination in women with endometriosis?

By I. Soussis MD

How successful is intrauterine insemination in infertile women with endometriosis?

Tummon et al. 1997 enrolled 103 infertile couples with endometriosis stage I and II in a prospective randomized  study. Of those patients 53 underwent superovulation treatment with gonadotrophins and intrauterine insemination (127 cycles) and  the remaining 50 were the control group and were just observed for 184 cycles. The birth rate in the treatment group were 5-6 higher than the controls.

Cumulative pregnancy rate. Women with IUI and superovulation versus no treatment

Cumulative pregnancy rate.
Women with IUI and superovulation versus no treatment

In another study, initially randomized, Nulsen et al. 1993, compared superovulation with gonadotrophins and intrauterine insemination with insemination without superovulation.

The success rate was 5.7 times higher in the superovulation group.

Werbrouck et al. 2006, studied infertile women with endometriosis, who were treated with gonadotrophins and intrauterine insemination within six months from their laparoscopy. They reported pregnancy rates similar to those with unexplained infertility (20% vs 20,5%).

ESHRE Guidelines 2015:

1. Superovulation with gonadotrophins and intrauterine insemination in infertile women with endometriosis stage I and II increases the birth rate compared with conservative management (observation).

2. Superovulation with gonadotrophins and intrauterine insemination in infertile women with endometriosis stage I and II increases the birth rate compared with intrauterine insemination alone.

3. Superovulation with gonadotrophins and intrauterine insemination in infertile women with endometriosis, within six months of laparoscopy, is equally effective as in those with unexplained infertility.

Good Practice Point (opinion of the ESHRE specialists). IVF treatment is advised if there is tubal factor, sperm problems or other treatment have failed.

Antral follical count as a predictor of ovarian responsiveness in women with endometriosis or with a history of surgery for endometriosis

A vaginal ultrasound scan showing an ovary with an endometrioma. no other small follicles can be seen

A vaginal ultrasound scan showing an ovary with an endometrioma. no other small follicles can be seen

By I.Soussis MD

Antral follicle count AFC, has proven to be one of the most reliable predictors of ovarian response to the drug stimulation during IVF treatment. It refers to the number of small follicles counted at the ovary prior to starting the stimulation.

In 2015 Benaglia et al. researched AFC as a predictor in 83 women undergoing IVF due to endometriosis. These women had undergone surgery in the past for the removal of endometriosis(chocolate cyst) or had a cyst during their IVF attempt.

The ovaries were divided into four groups:

1-Ovaries without previous surgery and without endometriomas(42)

2-Ovaries without previous surgery, with endometriomas(46)

3-Ovaries with previous surgery without endometriomas(55)

4-Ovaries with previous surgery, with endometriomas(23)

The ovaries with surgery(78) and those with endometriomas(69) were analyzed statistically. The AFC was also investigated to see if it could predict poor ovarian stimulation (2 or less oocytes per stimulation) as well as hyperstimulation(7 or more oocytes per stimulation).

It was found that this predictor was prognostically useful, not only in ovaries with endometriomas but also in those without endometriomas and in those that had undergone surgery for endometriomas.

The most useful predictors of ovarian response and IVF success is the combination of the woman’s age, the antral follicle count and the levels of the hormones FSH and AMH.

Fertil Steril. 2015 Apr 29. pii: S0015-0282(15)00218-6. doi: 10.1016/j.fertnstert.2015.03.013. [Epub ahead of print]

Antral follicle count as a predictor of ovarian responsiveness in women with endometriomas or with a history of surgery for endometriomas.

Benaglia L1, Candotti G2, Busnelli A3, Paffoni A2, Vercellini P3, Somigliana E3.

Endometriosis Fertility Index(EFI). A new reliable and validated predictive index for natural conception in women with endometriosis

By I.Soussis  MD

Scientists have expressed their disappointment over the decades, regarding the lack of correlation between the staging of endometriosis and the severity of the clinical symptoms, a woman experiences. In this regard women with severe endometriosis have no pain whatsoever, where as those with slight endometriosis can suffer from severe period pain. The same also applies regarding endometriosis and infertility.

There are a lot of good reasons for having an effective staging protocol of any illness/disorder, especially so of endometriosis. This way, scientists would all speak the same language, the diagnosis would be more reliable, comparing treatments would be easier and the progress of research would be quicker, all of which would greatly benefit the patient.

Adamson and Pesta from the USA  introduced a new diagnostic index in 2010, that is able to predict better the chances of natural conception in women with surgically diagnosed and histologically proven endometriosis.

This endometriosis Fertility Index(EFI) was developed by retrospectively analyzing the data of 579 infertile women with endometriosis, who had undergone laparoscopic staging of the disease. The ovaries, fallopian tubes and fimbria were graded by the surgeon, according to their estimated functional ability. Furthermore, the age of the patient, the duration of infertility in years and the obstetric history were taken into consideration, when creating this new EFI.

Scientists studied prospectively the index in the next 222 women. They reported remarkably good correlation, of the predictive value of the index, for the chance of natural conception and pregnancy  and the clinical results for all stages of endometriosis. Especially women with an EFI score of 9-10, had the highest chance of natural conception. The percentage of pregnancies was 55% in the first year and 74% three years following the laparoscopy. In contrast, only 10% of women with a low EFI score of 0-3, became pregnant.

Adamson stated: “The EFI is a proven simple, reliable clinical tool, that predicts the chances of natural conception in women with endometriosis. It reassures women who have a good prognosis and avoids wasting time in those with a poor prognosis”.

The reliability of the EFI has been reassessed in various studies and different populations.

Wong et al. from China reported on 2013 that the use of the EFI helped to predict better the chances of natural conception, in 199 women with endometriosis, than the older staging system from the American Fertility Society rAFS.

Garaveglia et al. analyzed the reliability of the EFI in 104 Italian women with endometriosis in 2015. The index proved to be a reliable prognostic tool.

Tomasetti et al. studied 233 European women with endometriosis in Belgium in 2013. They found a statistically significant relationship between the EFI and the time it took for a woman to conceive naturally.

Boujenah et al. showed in 2015 in France, that the EFI could reliably predict the natural conception of women with endometriosis. When laparoscopic treatment was used in conjunction with IVF, the percentage of pregnancies within 18 months was 78.8%.

All women undergoing laparoscopy and treatment of endometriosis, should ask their doctor to calculate their EFI.

This way they will posses a reliable tool, to help them decide in an unbiased manner, if they can attempt to conceive naturally or if they should turn to IVF, without wasting any precious time.

this form can be used to calculate EFI. the last chart shows the expected pregnancy rate according to the EFI score. G. David Adamson and J Pasta. Fertil Steril 2010;94:1609-15

this form can be used to calculate EFI. the last chart shows the expected pregnancy rate according to the EFI score. G. David Adamson and J Pasta. Fertil Steril 2010;94:1609-15

 

 

Men living with endometriosis: insights and experiences of male partners, living with women with endometriosis

Image courtesy of holohololand at FreeDigitalPhotos.net

Image courtesy of holohololand at FreeDigitalPhotos.net

By I.Soussis MD

Hudson et al. from the UK, presented an interesting study at the latest ESHRE conference, held in Lisbon Portugal in June 2015.

The main question was: How do partners of women with endometriosis perceive the disorder and how do they help their wives/partners to deal with their symptoms and to seek medical help?

Endometriosis is a chronic gynaecological condition(disorder), affecting 5-15% of women, during their reproductive age.  The symptoms include painful menstruation, painful intercourse, tiredness, chronic pelvic pain and heavy periods.  Furthermore, 40% of visits to  fertility clinics are due to endometriosis.

Many studies show the negative effect endometriosis has on social and marital relations, as well as the help that the male partner provides.  However, most of these studies focus on the women’s experiences.

In this study “Endopart UK”, 22 heterosexual couples were interviewed.  The inclusion criteria were, a laparoscopic diagnosis of endometriosis and the cohabitation of the couple.  Both men and women were interviewed separately.

It was found that the impact endometriosis had on the daily lives of the men and on their feelings was impressive.

Every long term disorder affects the healthy partner, but endometriosis more than any other, because it affects the reproduction and sex life of the couple.

The partners took an active role during doctor’s appointments and helped their female partners to choose the right treatment. Their support during the implementation of the treatment was significant.

In the future, the treatment should not just focus on the woman, but should take into account the effect that endometriosis and its treatment have on the quality of the couple’s life and also that of the male partner.

ESHRE 2015, O-080: Men living with endometriosis:perceptions and experiences of male partners of women with the condition. N. Hudson, L.Culley, H. Mitchell, C.Law, E. Denny, N. Raine-Fenning

Κάπνισμα και Ενδομητρίωση

Άρθρο του Ι. Σούση

Η σχέση του καπνίσματος και της ενδομητρίωσης δεν είναι ξεκάθαρη. Πολλές αναφορές στην βιβλιογραφία αναφέρουν αντίθετα αποτελέσματα.

Δια να ξεκαθαρίσουν το κίνδυνο ενδομητρίωσης σε καπνίστριες οι Francesca Bravi και οι συνεργάτες της από διάφορα Πανεπιστήμια της Ιταλίας έκαναν μία μεγάλη μετα-ανάλυση που δημοσιεύτηκε στο έγκριτο ιατρικό περιοδικό British Medical Journal BMJ το 2014.

Εξέτασαν 1758 άρθρα και από αυτά 38 πληρούσαν τα κριτήρια ένταξης τους στη νέα ανάλυση. Συνολικά αντιστοιχούσαν σε 13129 γυναίκες με ενδομητρίωση. Όπως γνωρίζουμε η ενδομητρίωση είναι εξαρτώμενη από τα οιστρογόνα (τις γυναικείες ορμόνες του κύκλου).

Σε μία μελέτη από την Πορτογαλλία οι γυναίκες που κάπνιζαν είχαν μικρότερη πιθανότητα ενδομητρίωσης, σε σχέση με μη καπνίστριες ή σε σχέση με αυτές που σταμάτησαν να καπνίζουν.

Σε μία Τουρκική μελέτη βρέθηκε αντίθετη σχέση ανάμεσα στο κάπνισμα και την ενδομητρίωση.

Στην Αμερική συνέκριναν υπογόνιμες γυναίκες με ενδομητρίωση με γόνιμες γυναίκες. Όσον αφορά το κάπνισμα, υπήρχε ελαφρά ελαττωμένη πιθανότητα ενδομητρίωσης σε βαριές καπνίστριες που ξεκίνησαν από μικρή ηλικία.

Πως όμως το κάπνισμα μπορεί να επηρεάσει την πιθανότητα εμφάνισης ενδομητρίωσης;

Η βιολογική εξήγηση αφορά την επίδραση του καπνίσματος στην παραγωγή οιστρογόνων και ουσιών φλεγμονής. Το κάπνισμα ελαττώνει την παραγωγή οιστρογόνων και προγεστερόνης. Επίσης το κάπνισμα αυξάνει τις ουσίες της φλεγμονής, όχι μόνον στον πνεύμονα, αλλά σε όλους τους ιστούς του σώματος.

Μηχανισμοί που επηρεάζουν την εμφάνιση της ενδομητρίωσης.

Στην μελέτη αναλύθηκαν ξεχωριστά οι γυναίκες που δεν κάπνισαν ποτέ, αυτές που καπνίζουν τώρα και οι καπνίστριες που σταμάτησαν το κάπνισμα.

Επίσης ελαφρά και βαριά χρήση του καπνού.

Συμπεράσματα: Η παρούσα μελέτη δεν έδειξε καμμία συσχέτιση ανάμεσα στο κάπνισμα και την ενδομητρίωση. Το κάπνισμα δεν προκαλεί ούτε σταματά την εμφάνιση  της ενδομητρίωσης.

F. Bravi et al.,BMJ Open 2014:4(12) e006325

Calhaz-Jorge C, Mol BW, Nunes J et al. Clinical predictive factors for endometriosis in a Portuguese infertile populationHum Reprod 2004;19:2126–31 doi:10.1093/humrep/deh374 [PubMed]

Aban M, Ertunc D, Tok EC et al. Modulating interaction of glutathione-S-transferase polymorphisms with smoking in endometriosisJ Reprod Med 2007;52:715–21. [PubMed]

Cramer DW, Wilson E, Stillman RJ et al. The relation of endometriosis to menstrual characteristics, smoking, and exerciseJAMA 1986;255:1904–8 doi:10.1001/jama.1986.03370140102032 [PubMed]
 

 

 

Φυσική Σύλληψη Σε Γυναίκες Με Εν Τω Βάθει Ενδομητρίωση (Έντερο, Ορθό) ESHRE 2015

Άρθρο του Ι.Σούση

Πόσο καλά είναι τα ποσοστά αυτόματων συλλήψεων και κυήσεων σε γυναίκες με ενδομητρίωση στο έντερο και στο ορθό που δεν έχουν χειρουργηθεί;

Στο ερώτημα αυτό επιχείρησαν να απαντήσουν ο Erasmo και οι συνεργάτες του σπό τη Τζένοα της Ιταλίας. Τα αποτελέσματα της μελέτης τους παρουσιάστηκαν στο συνέδριο της ESHRE 2015 στη Λισσαβώνα.

Η μελέτη περιέλαβε 55 ασθενείς με ενδομητρίωση στο έντερο και το ορθό που ήθελαν να μείνουν έγκυες, από το 2009 μέχρι και το 2014. Οι σύντροφοι τους είχαν σπέρμα με φυσιολογικά χαρακτηριστικά. Όσες ασθενείς είχαν στένωση του εντέρου >60% ή είχαν προηγουμένη επέμβαση για ενδομητρίωση αποκλείστηκαν από την μελέτη.

Αποτελέσματα:

Η μέση ηλικία των ασθενών ήταν 33 έτη. Φυσική σύλληψη συνέβη σε 17 ασθενείς (30,9%). Ο μέσος χρόνος που χρειάστηκε για να συλλάβουν ήταν 9 μήνες (2-32).

Δώδεκα ασθενείς συνέλαβαν με σπερματέγχυση ή εξωσωματική γονιμοποίηση (21,8%) και κατά μέσον όρο χρειάστηκαν 21 μήνες (2-54).

Μετά την πρώτη εγκυμοσύνη, 3 ασθενείς από τις 7 που προσπάθησαν να μείνουν έγκυες, συνέλαβαν φυσιολογικά για δεύτερη φορά.

Τα συνολικά ποσοστά κυήσεων στον υπό μελέτη πληθυσμό ήταν 52,7% (29/55 γυναίκες) με μέσο χρόνο παρακολούθησης τους 21,5 μήνες (2-54).

Συμπέρασμα:

Οι μισές τουλάχιστον γυναίκες (50%) με εν τω βάθει ενδομητρίωση, μπορούν να συλλάβουν αυτόματα ή μετά από σπερματέγχυση ή εξωσωματική γονιμοποίηση, χωρίς να χρειαστεί να χειρουργηθούν για την αφαίρεση της ενδομητρίωσης.

P-323. Fertility in patients with untreated colorectal endometriosis, L. Erasmo et al. ESHRE 2015

 

 

 

 

Endometriosis Fertility Index (EFI), Δείκτης Γονιμότητας Ενδομητρίωσης. Ένας Νέος Αξιόπιστος Προγνωστικός Δείκτης Φυσικής Σύλληψης για Γυναίκες Με Ενδομητρίωση

Άρθρο του Ι.Σούση

Για δεκαετίες οι επιστήμονες εκφράζουν την απογοήτευση τους για την αναντιστοιχεία ανάμεσα στη σταδιοποίηση της ενδομητρίωσης και τα κλινικά συμπτώματα μιάς γυναίκας. Έτσι γυναίκες με σοβαρή ενδομητρίωση δεν έχουν καθόλου πόνο, ενώ γυναίκες με ελάχιστη ενδομητρίωση υποφέρουν από σοβαρή δυσμηνόρροια. Το ίδιο συμβαίνει και με την υπογονιμότητα.

Υπάρχουν πάρα πολλοί καλοί λόγοι για την αποτελεσματική σταδιοποίηση μιας πάθησης και ιδιαίτερα της ενδομητρίωσης. Οι επιστήμονες θα μπορούν να μιλούν την ίδια γλώσσα, η διάγνωση θα ήταν πιο αξιόπιστη, οι συγκρίσεις θεραπειών ευκολότερες και η πρόοδος της έρευνας ταχύτερη, όλα προς όφελος των ασθενών.

Οι Adamson  και Pesta πρότειναν το 2010 έναν καινούργιο προγνωστικό δείκτη, που μπορεί να προβλέψει καλύτερα την πιθανότητα φυσικής σύλληψης σε γυναίκες με χειρουργικά διαγνωσμένη και ιστολογικά επιβεβαιωμένη ενδομητρίωση.

Ο Δείκτης Γονιμότητας Ενδομητρίωσης (Endometriosis Fertility Index EFI) αναπτύχθηκε αναλύοντας τα δεδομένα 579 υπογόνιμων γυναικών με ενδομητρίωση, που υποβλήθηκαν σε λαπαροσκοπική σταδιοποίηση της νόσου. Οι ωοθήκες, οι σάλπιγγες και οι απολείξεις της σάλπιγγας βαθμολογήθηκαν από τον χειρουργό, ανάλογα με την λειτουργική τους ικανότητα. Επιπλέον η ηλικία της γυναίκας, η διάρκεια της υπογονιμότητας σε έτη και το μαιευτικό ιστορικό της γυναίκας ελήφθησαν υπ’ όψιν στη δημιουργία του καινούργιου δείκτη EFI.

Στη συνέχεια ο δείκτης δοκιμάστηκε σε 222 γυναίκες. Οι ερευνητές βρήκαν εξαιρετικά καλή συσχέτιση στη πρόβλεψη αυτόματων συλλήψεων και κυήσεων του δείκτη και στα κλινικά αποτελέσματα,  για όλα τα στάδια της ενδομητρίωσης. Ειδικότερα για γυναίκες με σκορ EFI 9-10 που δείχνει τη μεγαλύτερη δυνατότητα φυσικής σύλληψης, τα ποσοστά κυήσεων ήταν 55% στον πρώτο χρόνο και 74% στα τρία χρόνια μετά την λαπαροσκόπηση. Σε γυναίκες με σκορ EFI 0-3 αντίθετα τα ποσοστά κυήσεως ήταν μόνον 10%.

Ο ίδιος ο Adamson είπε: Ο δείκτης EFI είναι ένα απλό και επιβεβαιωμένα αξιόπιστο κλινικό εργαλείο, που προβλέπει τη πιθανότητα φυσικής σύλληψης σε γυναίκες με ενδομητρίωση. Καθησυχάζει τις γυναίκες με καλή πρόγνωση και αποφεύγει το χάσιμο χρόνου σε γυναίκες με φτωχή πρόγνωση”

Έκτοτε η αξιοπιστία του δείκτη EFI έχει επαληθευτεί σε διαφορετικές μελέτες και σε διαφορετικούς πληθυσμούς.

Ο Wang  et al 2013, στη Κίνα ανέφερε ότι η χρήση του δείκτη EFI προέβλεψε καλύτερα τη πιθανότητα φυσικής σύλληψης σε 199 γυναίκες με ενδομητρίωση από ότι η σταδιοποίηση της ενδομητρίωσης με το παλαιό σύστημα της Αμερικανικής Εταιρείας Γονιμότητας (rAFS staging for endometriosis).

Ο Garaveglia et al 2015 εξέτασε την αξία του δείκτη EFI στην πρόβλεψη αυτόματης σύλληψης σε 104 Ιταλίδες με ενδομητρίωση. Ο δείκτης απεδείχθη αξιόπιστος προγνωστικός παράγων.

Ο Tomassetti et al 2013 εξέτασαν 233 Ευρωπαίες γυναίκες με ενδομητρίωση στο Βέλγιο. Βρήκαν στατιστικά σημαντική συσχέτιση ανάμεσα στον δείκτη EFI και τον χρόνο που μεσολάβησε για να συλλάβει μία γυναίκα φυσιολογικά.

Ο Boujenah et al 2015 στη Γαλλία έδειξε ότι ο EFI μπορούσε αξιόπιοστα να προβλέψει αυτόματη σύλληψη σε γυναίκες με ενδομητρίωση. Όταν η λαπαροσκοπική θεραπεία συνδυάστηκε και με εξωσωματική γονιμοποίηση τα ποσοστά κυήσεων στους 18 μήνες ήταν 78.8%.

Όλες οι γυναίκες που υποβάλλονται σε λαπαροσκόπηση και θεραπεία της ενδομητρίωσης, πρέπει να ζητούν από το γιατρό τους να υπολογίσει τον δείκτη EFI στη περίπτωσή τους. Έτσι θα έχουν στα χέρια τους ένα αξιόπιστο εργαλείο, που θα τις βοηθήσει να αποφασίσουν με αντικειμενικό τρόπο, κατά πόσον μπορούν να ελπίζουν σε φυσιολογική σύλληψη ή αντίθετα να μην χάνουν πολύτιμο χρόνο και να στραφούν έγκαιρα στην εξωσωματική γονιμοποίηση.

Φορμα χειρουργείου για τον υπολογισμό του δείκτη EFI. Το τελευταίο διάγραμμα δείχνει τα αναμενόμενα ποσοστά κυήσεων συμφωνα με το EFI σκορ.   G. David Adamson and J Pasta. Fertil Steril 2010;94:1609-15

Φορμα χειρουργείου για τον υπολογισμό του δείκτη EFI. Το τελευταίο διάγραμμα δείχνει τα αναμενόμενα ποσοστά κυήσεων συμφωνα με το EFI σκορ.
G. David Adamson and J Pasta. Fertil Steril 2010;94:1609-15

Visit Us On FacebookVisit Us On Google PlusVisit Us On Linkedin