Άρθρο του Ι.Σούση, Ιατρού Αναπαραγωγής

Η ενδομητρίωση μπορεί να επηρεάσει όλες τις πτυχές της ζωής μιας γυναίκας, συμπεριλαμβανομένων των σεξουαλικών σχέσεων, των κοινωνικών δραστηριοτήτων, της συναισθηματικής ευεξίας και της παραγωγικότητας στην εργασία της.

Η ασθένεια αποτελεί και μεγάλο οικονομικό βάρος για τις γυναίκες που πάσχουν από ενδομητρίωση και τις οικογένειές τους. Τα στοιχεία για το ετήσιο κόστος για ιατρικές και φαρμακευτικές δαπάνες των γυναικών με ενδομητρίωση δείχνουν ότι είναι περισσότερο από τριπλάσιο σε σύγκριση με το κόστος υγειονομικής περίθαλψης των γυναικών που δεν πάσχουν από ενδομητρίωση (ακόμα και πέντε χρόνια πριν ή πέντε χρόνια μετά τη διάγνωση). Το κόστος μπορεί να αυξηθεί σε πιο σοβαρές περιπτώσεις της νόσου, όταν υπάρχει χρόνιος πυελικός πόνος και υπογονιμότητα.

Η χρηματοδότηση για έρευνες σχετικά με την ενδομητρίωση είναι ανεπαρκής, περιορίζοντας την επιστημονική πρόοδο και τον αριθμό των διαθέσιμων διαγνωστικών και θεραπευτικών επιλογών, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της νέας μελέτης.

Με στόχο την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων, η Εταιρεία για την Έρευνα για την Υγεία των Γυναικών (SWHR) δημιούργησε μια ομάδα στην οποία συμμετέχουν ερευνητές, γιατροί, ασθενείς, στελέχη της βιομηχανίας και της κυβέρνησης, που αξιολόγησαν ταπροβλήματα στη διάγνωση και τη θεραπεία της ενδομητρίωσης.

Η πολυσχιδής προσέγγιση που καλύπτει το σύνολο των αναγκών των ασθενών και η ενημέρωσή τους είναι απαραίτητες για τη βελτίωση της περίθαλψης, της διάγνωσης και της ανάπτυξης νέων θεραπειών για την ενδομητρίωση, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας με τίτλο “Αξιολόγηση ερευνητικών κενών και ανεκπλήρωτων αναγκών στην ενδομητρίωση”, τα οποία δημοσιεύθηκαν στην έγκυρη επιστημονική επιθεώρηση American Journal of Obstetrics and Gynecology.

Σύμφωνα με την ομάδα εμπειρογνωμόνων, η έλλειψη γνώσης και ευαισθητοποίησης σχετικά με τις αιτίες της ενδομητρίωσης συμβάλλει στη σημαντική καθυστέρηση (7 έως 12 έτη) από τη στιγμή της εμφάνισης των πρώτων συμπτωμάτων μέχρι τη διάγνωση. Αυτή η καθυστέρηση είναι ακόμα μεγαλύτερη για τις γυναίκες με χρόνιο πυελικό πόνο. Στις νεότερες γυναίκες η καθυστέρηση μπορεί να έχει σωματικές και συναισθηματικές συνέπειες, αλλά και τελικά αύξηση του κόστους θεραπείας.

Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας είναι ότι σήμερα το “χρυσό πρότυπο” για τη διάγνωση απαιτεί χειρουργική επέμβαση (λαπαροσκόπηση), ενώ καλοδεχούμενη θα ήταν η ανάπτυξη λιγότερο ακριβών, μη επεμβατικών διαγνωστικών εργαλείων, όπως οι βιοδείκτες. Επίσης, οι τρέχουσες κατευθυντήριες οδηγίες συνιστούν μόνο την αξιολόγηση των εστιών της ενδομητρίωσης, παρά τις αναφορές περί αμφισβητήσιμης σχέσης του αριθμού των εστιών με τη σοβαρότητα της νόσου, τα συμπτώματα και τις επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής των γυναικών με ενδομητρίωση.

Εκστρατείες για την ενημέρωσητων ασθενών, των παρόχων υγειονομικής περίθαλψης και του κοινού, μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην έγκαιρη και αξιόπιστη διάγνωση και θεραπεία, ανέφερε η ομάδα.

Εμπόδια προς αυτή την κατεύθυνση αποτελούν και τα προβλήματα στην ασφαλιστική κάλυψη, το ταμπού γύρω από τα προβλήματα που έχουν να κάνουν με την περίοδο της γυναίκας και το γεγονός ότι θεωρείται φυσιολογικός ο πόνος της περιόδου σε μία γυναίκα. Όλα αυτά κάνουν τις γυναίκες να διστάζουν να συζητήσουν τα συμπτώματα ή να αναζητήσουν ιατρική φροντίδα.

“Επιπλέον, οι γυναίκες που αναφέρουν τα συμπτώματά τους, μπορεί να πέσουν θύματα της υπάρχουσας μεροληψίας λόγω φύλου, η οποία συχνά έχει οδηγήσει στο να αγνοείται ο πόνος της γυναίκας ή να μην δίνεται επαρκής θεραπεία”, δήλωσε η Rebecca Nebel, PhD, επικεφαλής της έρευνας.

Η καθιέρωση διαγνωστικών αλγορίθμων θα βοηθούσε στην εξάλειψη των καθυστερήσεων της διάγνωσης και θεραπείας.

Οι γυναίκες χρειάζεται να κάνουν κατά μέσο όρο επτά επισκέψεις στον γιατρό τους πριν τις παραπέμψει σε ειδικό, ενώ συχνά έχει γίνει λανθασμένη διάγνωση.

Στην θεραπεία που γίνεται μέχρι τώρα, οι περισσότερες ιατρικές και χειρουργικές προσεγγίσεις επικεντρώνονται στη διαχείριση του πόνου και των σχετικών συμπτωμάτων με την καταστολή ή την αφαίρεση των εστιών της ενδομητρίωσης, που πολλές φορές είναι αναποτελεσματικές.

Η φυσιοθεραπεία, ο βελονισμός και η γιόγκα είναι παραδείγματα μη φαρμακευτικών στρατηγικών που μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση του πόνου. Οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας μπορούν επίσης να βοηθήσουν στη θεραπεία της κατάθλιψης που σχετίζεταιμε την ενδομητρίωση και να παρέχουν στρατηγικές αντιμετώπισης των συμπατωμάτων και χαλάρωσης.

Η καταστολή των ωοθηκών μπορεί να προκαλέσει ανεπιθύμητες ενέργειες όπως απώλεια οστικής μάζας, εξάψεις και αύξηση βάρους. Αρκετές θεραπείες (πχ. αντισυλληπτικό χάπι) δεν είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν όταν οι γυναίκες προσπαθούν να μείνουν έγκυοι και έτσι οι πάσχουσες από ενδομητρίωση έρχονται αντιμέτωπες με το δίλημμα είτε να μειώσουν τον πόνο είτε να προγραμματίσουν την προσπάθεια για επίτευξη εγκυμοσύνης το χρονικό διάστημα που δεν παίρνουν αγωγή.

“Οι μελλοντικές θεραπείες και η φροντίδα θα πρέπει να στραφούν προς μια ολιστική προσέγγιση, εστιασμένη στον ασθενή ως σύνολο και όχι σε ένα σύμπτωμα κάθε φορά”, ανέφεραν οι ειδικοί.

Μπορείτε να διαβάσετε τα αποτελέσματα της έρευνας εδώ:

https://www.ajog.org/article/S0002-9378(19)30385-0/pdf

https://www.ajog.org/article/S0002-9378(19)30385-0/fulltext