ενδομητρίωση

Μία μηνιαία ένεση αντισωμάτων ίσως αποτελέσει θεραπεία για την ενδομητρίωση

Μία μηνιαία ένεση αντισωμάτων ίσως αποτελέσει θεραπεία για την ενδομητρίωση

Περίπου 190 εκατομμύρια γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας πάσχουν από ενδομητρίωση, μία μυστηριώδη γυναικολογική πάθηση, για την οποία δεν υπάρχει θεραπεία.

 

Ιστός παρόμοιος με το ενδομήτριο (την επένδυση της μήτρας) αναπτύσσεται έξω από τη μήτρα.

 

Τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης περιλαμβάνουν:

  • ισχυρό πόνο και μεγάλη αιμορραγία όταν η γυναίκα έχει περίοδο
  • πόνο στη μέση και την πύελο (λεκάνη)
  • πόνο κατά τη σεξουαλική επαφή
  • υπογονιμότητα

 

Η φλεγμονή οδηγεί στον σχηματισμό βλαβών και ουλώδους ιστού και η κατάσταση συνήθως επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου.

 

Επί του παρόντος, η ενδομητρίωση αντιμετωπίζεται με αναλγητικά φάρμακα, όπως μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, ορμονικές θεραπείες που εμποδίζουν τις ωοθήκες να κάνουν ωορρηξία και χειρουργική επέμβαση σε περιπτώσεις που κρίνεται απαραίτητο.

 

Αν και οι θεραπείες μπορούν να ανακουφίσουν τα συμπτώματα, η πάθηση θεωρείται ανίατη.

 

Μία νέα ιαπωνική μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι μια μηνιαία ένεση ενός κατασκευασμένου αντισώματος που στοχεύει την ιντερλευκίνη-8 (IL-8), μια φλεγμονώδη κυτοκίνη, μπορεί να μειώσει τις εστίες, τον ουλώδη ιστό και τις συμφύσεις οργάνων σε μαϊμούδες που πάσχουν από ενδομητρίωση.

 

Τα αποτελέσματα της μελέτης φαίνεται ότι θα μπορούσαν να  οδηγήσουν στην πρώτη θεραπεία για την ενδομητρίωση.

 

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν θηλυκούς πιθήκους μακάκους (cynomolgus macaques), οι οποίες βιολογικά, φυσιολογικά και γενετικά είναι κοντά στον άνθρωπο.

 

Οι θηλυκοί μακάκοι έχουν έμμηνο ρύση, όπως οι γυναίκες, με μέσο έμμηνο κύκλο περίπου 30 ημερών. Επίσης αναπτύσσουν ενδομητρίωση, με παρόμοια παθολογία με αυτή που έχουν οι γυναίκες.

 

Οι Ιάπωνες ερευνητές μελέτησαν μαϊμούδες που έπασχαν από ενδομητρίωση και άλλες με ενδομητρίωση που προκλήθηκε από τη μεταμόσχευση ενδομητρικού ιστού στο περιτόναιο.

 

Οι ερευνητές ανέπτυξαν ένα αντίσωμα (το AMY109) που συνδέεται με την κυτοκίνη IL-8. Το κατασκεύασαν έτσι ώστε να μπορεί να στοχεύει την IL-8 πολλές φορές, που σημαίνει ότι το αντίσωμα έπρεπε να χορηγείται μόνο μία φορά το μήνα.

 

Έκαναν ένεση AMY109 σε μια ομάδα μαϊμούδων με ενδομητρίωση κάθε 4 εβδομάδες για 6 μήνες. Σε μια ομάδα ελέγχου χορηγήθηκαν παρόμοιες ενέσεις που δεν περιείχαν το κατασκευασμένο αντίσωμα.

 

Η νέα μελέτη δείχνει ότι αυτή η προσέγγιση για τη θεραπεία της  ενδομητρίωσης, μπορεί να είναι αποτελεσματική.

 

Υπάρχει ήδη η θεωρία για την ανοσολογική βάση της γένεσης και εξέλιξης της ενδομητρίωσης και η IL-8 είναι μία από τις γνωστές βασικές προφλεγμονώδεις κυτοκίνες σε αυτή τη διαδικασία και την ίνωση γενικότερα.

 

Μειώθηκε η φλεγμονή και το μέγεθος των εστιών ενδομητρίωσης

 

Οι ενέσεις AMY109 δεν επηρέασαν αρνητικά τον έμμηνο κύκλο των μαϊμούδων και δεν παρατηρήθηκαν άλλες παρενέργειες. Υπήρξε όμως βελτίωση στην ενδομητρίωση τους.

 

Η μηνιαία υποδόρια ένεση AMY109 μείωσε τον όγκο των εστιών, την ίνωση και τις συμφύσεις.

 

Οι ερευνητές δεν κατάφεραν να επιβεβαιώσουν εάν η ένεση AMY109 μείωσε και τον πόνο που προκαλεί η ενδομητρίωση ή εάν βελτιώθηκε η γονιμότητα των μαϊμούδων.

 

Ακόμα είναι πολύ νωρίς για να πούμε ότι θα χρησιμοποιηθεί ως θεραπεία σε γυναίκες. Δεδομένων όμως των κοινών στοιχείων μεταξύ πρωτευόντων και ανθρώπων, τα δεδομένα δείχνουν ότι ίσως είναι καιρός να ξεκινήσουμε δοκιμές σε ανθρώπους, αφού βέβαια προηγουμένως καθοριστεί η ασφάλεια και η δοσολογία για πιθανές δοκιμές σε εθελόντριες.

 

Το μικροβίωμα του εντέρου μπορεί να επηρεάσει την εξέλιξη της ενδομητρίωσης

Το μικροβίωμα του εντέρου μπορεί να επηρεάσει την εξέλιξη της ενδομητρίωσης

Νέα μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η μικροχλωρίδα του εντέρου μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη της ενδομητρίωσης. Η μικροχλωρίδα της μήτρας, αντιθέτως, δεν φάνηκε να επηρεάζει την εξέλιξη της ενδομητρίωσης στα ποντίκια.

Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι μεταβολίτες που προέρχονται από μικρόβια -ή προϊόντα που παράγονται από μικρόβια-  ήταν διαφορετικά στα κόπρανα ποντικών που έπασχαν από ενδομητρίωση.

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι αν μελετηθούν οι μεταβολίτες που προέρχονται από μικρόβια σε δείγματα ανθρώπινων κοπράνων, θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένα διαγνωστικό εργαλείο για την ενδομητρίωση.

Η ενδομητρίωση παραμένει μία μυστηριώδης ασθένεια. Ιστός παρόμοιος με τον βλεννογόνο της μήτρας (το ενδομήτριο) αναπτύσσεται έξω από τη μήτρα. Συχνά η ενδομητρίωση προκαλεί έντονο πόνο στη γυναίκα, υπογονιμότητα και πολλά άλλα συμπτώματα.

Η 1 στις 10 γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας πάσχουν από ενδομητρίωση και πολλές δεν το γνωρίζουν. Υπολογίζεται ότι κατά μέσο όρο περνούν 7-12 χρόνια πριν υπάρξει διάγνωση για τη μυστηριώδη αυτή γυναικολογική πάθηση.

Η μικροχλωρίδα του εντέρου, δηλαδή τα μικρόβια που υπάρχουν στο γαστρεντερικό σωλήνα, θεωρείται πολύ σημαντική στην επιστημονική έρευνα σχετικά με την ενδομητρίωση.

 

Ενδομητρίωση και έντερο

 

Μια ευρέως αποδεκτή θεωρία είναι ότι η ενδομητρίωση μπορεί να προκληθεί από ανάδρομη έμμηνο ρύση, κατά την οποία ο  απορριπτόμενος ιστός του ενδομητρίου (αίμα της περιόδου) κινείται μέσω των σαλπίγγων και εισέρχεται στην πυελική κοιλότητα, όπου εμφυτεύεται σε κοντινό ιστό όπως το έντερο. Περίπου το 90% των γυναικών εμφανίζουν ανάδρομη έμμηνο ρύση, αλλά δεν έχουν όλες ενδομητρίωση.

«Θεωρήσαμε λοιπόν ότι στις γυναίκες με ενδομητρίωση κάτι δεν πάει καλά στην περιτοναϊκή τους κοιλότητα, όπου βρίσκεται το έντερο»,  είπε ο επικεφαλής της μελέτης.

Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης, πόσες από τις γυναίκες με ενδομητρίωση αντιμετωπίζουν προβλήματα του γαστρεντερικού συστήματος, όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου.

Αρκετές μελέτες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η εξέλιξη της ενδομητρίωση συνδέεται με τη μικροχλωρίδα. Οι ερευνητές στο Baylor College of Medicine θέλησαν να διαπιστώσουν εάν η μικροχλωρίδα του εντέρου επηρεάζει άμεσα τον σχηματισμό και την ανάπτυξη των εστιών της ενδομητρίωσης.

Σε μία μελέτη που έγινε το 2019, διαπίστωσαν ότι η λήψη αντιβίωσης μειώνει την εξέλιξη της ενδομητρίωσης σε ποντίκια. Οι ερευνητές υπέθεσαν ότι η αντιβιοτική θεραπεία πιθανώς μείωσε συγκεκριμένα βακτήρια του εντέρου. Ωστόσο, δεν ήταν σε θέση να προσδιορίσουν τον αιτιολογικό ρόλο της μικροχλωρίδας του εντέρου στην εξέλιξη της ενδομητρίωσης.

Στη νέα έρευνα, οι ερευνητές μελέτησαν ποντίκια που τεχνητά το έντερό τους δεν είχε μικρόβια, είχαν ανατραφεί κανονικά και μετά τους είχαν χορηγηθεί αντιβιοτικά ευρέος φάσματος.

«Με αυτό τον τρόπο μελετήσαμε τι συμβαίνει στα ποντίκια που έχουν φυσιολογικό μικροβίωμα και τι συμβαίνει σε εκείνα που τους αφαιρέσαμε το μικροβίωμα», είπαν οι ερευνητές.

Στη συνέχεια, οι ερευνητές προκάλεσαν με χειρουργική επέμβαση ενδομητρίωση στα ποντίκια. Καθώς η χειρουργική επέμβαση μπορεί να προκαλέσει μια φλεγμονώδη απόκριση, οι ερευνητές προκάλεσαν επίσης ενδομητρίωση χρησιμοποιώντας ενέσεις τόσο σε ποντίκια ομάδας ελέγχου, όσο και σε ποντίκια που τεχνητά το έντερό τους δεν είχε μικρόβια.

Στη συνέχεια, οι ερευνητές έδωσαν σε όλα τα ποντίκια κόπρανα από ποντίκια με ενδομητρίωση και ανέλυσαν το περιτοναϊκό υγρό αναζητώντας πληθυσμούς ανοσοκυττάρων στην ομάδα ελέγχου και στα ποντίκια που δεν είχαν μικρόβια, για να διαπιστώσουν αν η διαφορετική σύνθεση ανοσοκυττάρων σχετίζεται με μειωμένη ανάπτυξη εστιών ενδομητρίωσης στα ποντίκια χωρίς μικρόβια.

Οι ερευνητές μέτρησαν επίσης σχετικούς μεταβολίτες, προϊόντα που παράγονται από μικρόβια, σε κόπρανα ποντικών με και χωρίς ενδομητρίωση. Στη συνέχεια χορήγησαν στα ποντίκια με ενδομητρίωση κινικό οξύ, έναν μεταβολίτη που υπήρχε σε υψηλότερα επίπεδα σε ποντίκια με ενδομητρίωση.

Στα ποντίκια χορηγήθηκαν 5 mg/kg κινικού οξέος κάθε 24 ώρες για 14 ημέρες.

Μικροβίωμα και ανάπτυξη εστιών ενδομητρίωσης

Όταν οι ερευνητές προκάλεσαν χειρουργικά ενδομητρίωση τόσο σε ποντίκια της ομάδας ελέγχου όσο και σε ποντίκια χωρίς μικρόβια, διαπίστωσαν ότι οι βλάβες στα ποντίκια ελέγχου ήταν σημαντικά μεγαλύτερες και «προφανώς με περισσότερο υγρό και ο ιστός ήταν πιο αγγειωμένος» σε σχέση με τις εστίες ενδομητρίωσης σε ποντίκια που δεν είχαν μικρόβια.

Οι εστίες στα ποντίκια της ομάδας ελέγχου ήταν σημαντικά περισσότερες και μεγαλύτερες σε σχέση με τα ποντίκια που δεν είχαν μικρόβια και τους προκλήθηκε με ένεση ενδομητρίωση.

Όταν μεταμόσχευσαν κόπρανα ποντικών με ενδομητρίωση σε ποντίκια που δεν είχαν μικρόβια, τα ποντίκια αυτά απέκτησαν εστίες ενδομητρίωσης. Η μεταμόσχευση κοπράνων από υγιή ποντίκια σε ποντίκια χωρίς μικρόβια δεν επηρέασε τις εστίες.

Παρόμοια ήταν και τα αποτελέσματα σε ποντίκια που είχαν αποκτήσει με ένεση ενδομητρίωση.

Τα ευρήματα δείχνουν ότι η μικροχλωρίδα του εντέρου και οι μεταβολίτες που προέρχονται από τη μικροχλωρίδα παίζουν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της ενδομητρίωσης.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι τα ποντίκια με ενδομητρίωση στα οποία χορηγήθηκε κινικό οξύ για 14 ημέρες παρουσίασαν πολλαπλασιασμό των κυττάρων και μεγαλύτερες εστίες ενδομητρίωσης σε σχέση με τα ποντίκια της ομάδας ελέγχου. Δεν παρατήρησαν αλλαγές στον αριθμό των εστιών ενδομητρίωσης.

Η ανάλυση του περιτοναϊκού υγρού έδειξε ότι «η μικροχλωρίδα του εντέρου επηρεάζει την ανάπτυξη των εστιών ενδομητρίωσης, πιθανώς μέσω της τροποποίησης των περιτοναϊκών ανοσοκυττάρων».

«Η μικροχλωρίδα της μήτρας δεν έχει καμία επίδραση στα κύτταρα όταν αναπτύσσονται έξω από τη μήτρα», είπαν οι ερευνητές.

Προφανώς χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για να διαπιστωθεί αν τα ευρήματα ισχύουν και στους ανθρώπους και η ερευνητική ομάδα ήδη έχει ξεκινήσει αναλύσεις για τους μεταβολίτες στα κόπρανα γυναικών με ενδομητρίωση.

Η δυνατότητα χρήσης δειγμάτων ανθρώπινων κοπράνων ως διαγνωστικό εργαλείο θα μπορούσε στο μέλλον να σημαίνει ότι οι ασθενείς με ενδομητρίωση θα διαγνωστούν νωρίτερα.

 

Gut microbiota and microbiota-derived metabolites promotes endometriosis | Cell Death Discovery (nature.com)

 

Ενδομητρίωση: Η μοριακή χαρτογράφηση θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες θεραπείες

Ενδομητρίωση: Η μοριακή χαρτογράφηση θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες θεραπείες

Οι ερευνητές ανέλυσαν σχεδόν 400.000 κύτταρα προκειμένου να δημιουργήσουν ένα λεπτομερές «προφίλ» της ενδομητρίωσης.

 

Περίπου η 1 στις 10 γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας πάσχει από ενδομητρίωση. Υπολογίζεται ότι οι ασθενείς με ενδομητρίωση ξεπερνούν τα 190 εκατομμύρια παγκοσμίως. Πολλές γυναίκες περιμένουν κατά μέσο όρο 7-8 χρόνια για να διαγνωστούν και σε άλλες περιπτώσεις, δεν μαθαίνουν ποτέ ποια ασθένεια προκαλεί τα συμπτώματα που έχουν.

 

Στην ενδομητρίωση, ιστός παρόμοιος με την επένδυση της μήτρας (ενδομήτριο) αναπτύσσεται σε άλλα σημεία του οργανισμού, προκαλώντας βαριά και επώδυνη περίοδο, κοιλιακό και πυελικό πόνο και μια σειρά από άλλα συμπτώματα, μεταξύ των οποίων η υπογονιμότητα.

 

Δεν υπάρχει θεραπεία για την ενδομητρίωση και πολλές φορές, τα φάρμακα που χορηγούνται για να μειωθούν τα συμπτώματα δεν έχουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Η χειρουργική αφαίρεση των εστιών της ενδομητρίωσης είναι πολλές φορές η λύση, χωρίς όμως να είναι απολύτως βέβαιο ότι δεν θα δημιουργηθούν νέες εστίες στο μέλλον.

 

Το λεπτομερές μοριακό προφίλ της ενδομητρίωσης το οποίο δημιούργησαν οι ερευνητές, μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση των διαγνωστικών και θεραπευτικών επιλογών για τις γυναίκες που πάσχουν από την ασθένεια.

 

Τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης περιλαμβάνουν:

  • επώδυνες περιόδους με αυξημένη αιμορραγία
  • κηλίδες αίματος μεταξύ των περιόδων
  • πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή ή κατά την κένωση της ουροδόχου κύστης ή των εντέρων
  • πόνος στην κοιλιά, στη μέση και στη λεκάνη
  • υπογονιμότητα

 

Για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων χορηγούνται φάρμακα όπως μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη και αντισυλληπτικά χάπια, ορμονικά σπιράλ, ενώ η πιο δραστική αντιμετώπιση είναι η χειρουργική επέμβαση.

 

Η διάγνωση και η θεραπεία της ενδομητρίωσης παραμένει μέχρι τώρα χειρουργική και βασίζεται στην αφαίρεση των εστιών της ενδομητρίωσης, οι οποίες αναπτύσσονται στο περιτόναιο (έναν λεπτό  υμένα που επενδύει την κοιλιακή κοιλότητα και περιβάλλει τα σπλάχνα) και στις ωοθήκες, σε συνδυασμό με διάφορες ορμονικές θεραπείες.

 

Εδώ και δεκαετίες δεν έχει υπάρξει πρόοδος στη διάγνωση και τη θεραπεία της ενδομητρίωσης.

 

Στη νέα μελέτη, που έγινε με επικεφαλής ερευνητές από το Ιατρικό Κέντρο Cedars-Sinai στο Λος Άντζελες, αναλύθηκαν σχεδόν 400.000 κύτταρα, με στόχο να δημιουργηθούν κυτταρικά και μοριακά προφίλ των κυττάρων της ενδομητρίωσης.

 

Τα ευρήματά της νέας μελέτης μπορεί να οδηγήσουν σε πιο εύκολη διάγνωση και πιο αποτελεσματικές θεραπείες για την ενδομητρίωση.

 

Η ενδομητρίωση παραμένει μία μυστηριώδης γυναικολογική πάθηση. Λίγες μελέτες έχουν χρηματοδοτηθεί, με αποτέλεσμα να παραμένουν αναπάντητα βασικά ερωτήματα σχετικά με την ασθένεια.

 

«Η νέα μελέτη είναι ένα τεράστιο άλμα προς τα εμπρός στην κατανόηση της βιολογίας αυτής της ασθένειας», είπαν οι ερευνητές.

 

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μεθόδους αιχμής για να αναλύσουν περισσότερα από 370.000 κύτταρα από 21 συμμετέχουσες, 17 από τις οποίες είχαν ενδομητρίωση και τέσσερις που δεν είχαν.

 

Έλαβαν δείγματα διαφορετικών ιστών (περιτοναϊκή ενδομητρίωση, ενδομητριώματα ωοθηκών, ευτοπικά δείγματα ενδομητρίου και μη εμπλεκόμενους με την ασθένεια ιστούς ωοθηκών. Το ευτοπικό ενδομήτριο και οι μη εμπλεκόμενοι ιστοί ωοθηκών προήλθαν από γυναίκες που είχαν και άλλες που δεν είχαν ενδομητρίωση.

 

Οι ερευνητές για πρώτη φορά ανέλυσαν τα χαρακτηριστικά των κυττάρων διαφόρων τύπων ενδομητρίωσης, ανάλογα με το σημείο του οργανισμού που υπάρχει η εστία. Δημιούργησαν έναν κατάλογο με τύπους κυττάρων ενδομητρίωσης και του μικροπεριβάλλοντος γύρω από αυτά.

 

Οι ερευνητές ανέλυσαν τα κύτταρα με την τεχνική της αλληλούχησης του RNA. Αυτή η μέθοδος προσδιορίζει ποια γονίδια μεταγράφονται για τη δημιουργία RNA, προσδιορίζοντας ποιες πρωτεΐνες παράγει το κύτταρο. Οι ερευνητές προσδιόρισαν ποια γονίδια μεταγράφονται και είδαν τις διαφορές μεταξύ των τύπων κυττάρων.

 

Εντόπισαν μοριακές διαφορές μεταξύ των κύριων υποτύπων ενδομητρίωσης, συμπεριλαμβανομένης της περιτοναϊκής ενδομητρίωσης και του ενδομητριώματος των ωοθηκών.

 

«Διαπιστώσαμε ότι υπάρχουν πολλές διαφορές όταν συγκρίναμε τα κύτταρα της ενδομητρίωσης με το ενδομήτριο. Τα κύτταρα της ενδομητρίωσης ανταποκρίνονται διαφορετικά στις ορμόνες και επικοινωνούν διαφορετικά με το ανοσοποιητικό σύστημα. Το γεγονός ότι συμπεριφέρονται τόσο διαφορετικά είναι πραγματικά συναρπαστικό, καθώς μας παρέχει δυνητικά νέους στόχους για τη θεραπεία της ασθένειας», είπαν οι ερευνητές.

 

Αυτός ο μοριακός «άτλαντας» αναμένεται να βοηθήσει ώστε να γίνεται νωρίτερα η διάγνωση της ενδομητρίωσης, να διαφοροποιηθούν οι υποτύποι ενδομητρίωσης, να κατανοήσουμε καλύτερα τα κοινά σημεία με τον καρκίνο των ωοθηκών σε ένα μικρό, αλλά σημαντικό, ποσοστό ασθενών με ενδομητρίωση, αλλά να μας δώσει και απαραίτητες πληροφορίες ώστε να αναπτυχθεί μία μοριακή, στοχευμένη θεραπεία για την ενδομητρίωση».

 

«Χρειαζόμαστε επειγόντως μια εξέταση αίματος για τη διάγνωση της ενδομητρίωσης και αυτή είναι πλέον μια από τις κορυφαίες ερευνητικές μας προτεραιότητες. Είδαμε ότι στην ενδομητρίωση, πολλοί τύποι κυττάρων υπερπαράγουν τα ίδια γονίδια, γεγονός που θα διευκολύνει τον εντοπισμό αυτών των γονιδίων στο αίμα», είπαν οι ερευνητές.

 

Καθώς τα κύτταρα της ενδομητρίωσης και τα φυσιολογικά κύτταρα ανταποκρίνονται διαφορετικά στο ανοσοποιητικό σύστημα, νέες θεραπείες θα μπορούσαν να στοχεύουν το ανοσοποιητικό σύστημα.

 

«Θα είμαστε σε θέση να θεραπεύσουμε την ενδομητρίωση διορθώνοντας τον τρόπο με τον οποίο το ανοσοποιητικό σύστημα ανταποκρίνεται στις βλάβες. Αυτό είναι συναρπαστικό, γιατί μπορεί να υπάρχουν ανοσοθεραπείες που χρησιμοποιούνται για άλλες ασθένειες, οι οποίες θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν γρήγορα και για τη θεραπεία της ενδομητρίωσης».

 

https://www.nature.com/articles/s41588-022-01254-1

 

Συστατικό των φύλλων της ελιάς χρήσιμο στην καταπολέμηση της ενδομητρίωσης

Συστατικό των φύλλων της ελιάς χρήσιμο στην καταπολέμηση της ενδομητρίωσης

Μία στις 10 γυναίκες παγκοσμίως υπολογίζεται ότι πάσχει από ενδομητρίωση, συμπτώματα της οποίας είναι ο πυελικός πόνος (στη λεκάνη), κράμπες περιόδου και υπογονιμότητα.

Στην ενδομητρίωση, ιστός όμοιος με εκείνον του ενδομητρίου (της «φόδρας» της μήτρας) αναπτύσσεται έξω από τη μήτρα.  Αυτός ο ιστός μπορεί να αναπτυχθεί και να αιμορραγεί, προκαλώντας πόνο και άλλα συμπτώματα.

Η ενδομητρίωση συνδέεται με τα οιστρογόνα, μια ορμόνη που παίζει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση των αναπαραγωγικών λειτουργιών της γυναίκας. Τα οιστρογόνα επηρεάζουν και άλλα όργανα όπως την καρδιά και τα αιμοφόρα αγγεία, τα οστά, τους μαστούς, το δέρμα, τα μαλλιά, τους βλεννογόνους, τους πυελικούς μύες και τον εγκέφαλο» είπε ο επικεφαλής της μελέτης Δρ Sang Jun Han, αναπληρωτής καθηγητής μοριακής και κυτταρικής βιολογίας στο Κέντρο Αναπαραγωγικής Ιατρικής στο Baylor College of Medicine.

Η σχέση της ενδομητρίωσης με τα οιστρογόνα και τη φλεγμονή είναι η βάση για τις υπάρχουσες θεραπείες, που μειώνουν τα οιστρογόνα και καταπολεμούν τη φλεγμονή.

«Οι υπάρχουσες θεραπείες για την ενδομητρίωση όμως, δεν είναι πολύ αποτελεσματικές, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα υποτροπής και έχουν επιπτώσεις σε άλλους ιστούς που επηρεάζονται από τα οιστρογόνα. Εμείς αναζητούμε μια καλύτερη θεραπεία για αυτήν την πάθηση», είπαν οι ερευνητές.

Δεδομένου ότι η ενδομητρίωση είναι μια ασθένεια που εξαρτάται από τα οιστρογόνα, οι υποδοχείς οιστρογόνου (ERs) ER-άλφα και ER-βήτα, οι οποίοι «μεταφέρουν» την επίδραση των ορμονών στα κύτταρα, παίζουν ουσιαστικό ρόλο στην ανάπτυξη και την εξέλιξη της ενδομητρίωσης.

Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι ο ER-βήτα παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της ενδομητρίωσης. «Αυτά τα ευρήματα δείχνουν ότι η επιλεκτική καταστολή της δραστηριότητας του ER-βήτα θα μπορούσε να βοηθήσει στη θεραπεία της πάθησης χωρίς να υπάρχουν οι παρενέργειες των ορμονικών θεραπειών που υπάρχουν και στοχεύουν τον ER-άλφα», είπαν οι ερευνητές.

Οι ερευνητές εργάστηκαν με κύτταρα στο εργαστήριο και εξέτασαν φυσικά προϊόντα αναζητώντας ενώσεις που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία της ενδομητρίωσης σε μη ορμονικές θεραπείες.

Η ομάδα διαπίστωσε ότι η ελευρωπαΐνη, ένα φυσικό συστατικό που βρίσκεται στα φύλλα της ελιάς, αναστέλλει επιλεκτικά τη δραστηριότητα του ER-βήτα, αλλά όχι τη δραστηριότητα του ER-άλφα, και καταστέλλει αποτελεσματικά την ανάπτυξη εστιών ενδομητρίωσης σε ποντίκια και σε ανθρώπινο ιστό ενδομητρίωσης σε μοντέλα ποντικών.

Η θεραπεία με ελευρωπαΐνη φάνηκε πως δεν ήταν ούτε τοξική για το ήπαρ ούτε επηρέασε την ικανότητα των θηλυκών ποντικών να αποκτήσουν απογόνους. Στα ποντίκια με ενδομητρίωση, η ελευρωπαΐνη βελτίωσε τα ποσοστά εγκυμοσύνης.

«Είμαστε ενθουσιασμένοι με αυτά τα πολλά υποσχόμενα ευρήματα, καθώς υποστηρίζουν την περαιτέρω διερεύνηση της αξίας της ελευρωπαΐνης ως φυσική θεραπεία για την ενδομητρίωση.

Η ελευρωπαΐνη είναι πιο φθηνή από την ορμονική θεραπεία και τα ευρήματά μας δείχνουν ότι είναι πιο ασφαλής από τις υπάρχουσες θεραπείες», είπαν οι ερευνητές.

 

https://jbiomedsci.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12929-022-00883-2

Η ενδομητρίωση σχετίζεται με υψηλότερο κίνδυνο υπερπλασίας και καρκίνου του ενδομητρίου

Η ενδομητρίωση σχετίζεται με υψηλότερο κίνδυνο υπερπλασίας και καρκίνου του ενδομητρίου

Ο κίνδυνος να εμφανίσει μία γυναίκα υπερπλασία του ενδομητρίου και καρκίνο του ενδομητρίου φάνηκε πως είναι σημαντικά υψηλότερος στις γυναίκες που πάσχουν από ενδομητρίωση, σύμφωνα με τα αποτελέσματα νέας μελέτης.

Τα στοιχεία έδειξαν ότι ο κίνδυνος ήταν υψηλότερος σε γυναίκες ηλικίας κάτω των 45 ετών και σε εκείνες με δείκτη μάζας σώματος κάτω του 23 kg/m2.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα ευρήματά τους υποδηλώνουν ότι απαιτείται περιοδική παρακολούθηση του ενδομητρίου σε γυναίκες με ενδομητρίωση, ώστε να υπάρξει έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της υπερπλασίας του ενδομητρίου και του καρκίνου του ενδομητρίου.

Στη νέα πληθυσμιακή μελέτη παρατήρησης αναλύθηκαν στοιχεία για 147.869 γυναίκες που είχαν διαγνωστεί με ενδομητρίωση από το 2002 έως το 2017 και για 2.957.380 γυναίκες χωρίς ενδομητρίωση.

Συνολικά 16.377 γυναίκες διαγνώστηκαν με υπερπλασία του ενδομητρίου και 1.795 γυναίκες διαγνώστηκαν με καρκίνο του ενδομητρίου.

Τα βασικά ευρήματα της μελέτης έδειξαν ότι οι γυναίκες με ενδομητρίωση διατρέχουν σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο (σε σχέση με γυναίκες που δεν πάσχουν από τη νόσο) για:

  • Υπερπλασία ενδομητρίου (1,85 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο)
  • Καρκίνο του ενδομητρίου (1,35 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο)

Ο κίνδυνος υπερπλασίας του ενδομητρίου και καρκίνου του ενδομητρίου ήταν μεγαλύτερος σε γυναίκες:

  • που διαγνώστηκαν με ενδομητρίωση πριν από την ηλικία των 45 ετών (2,16 φορές μεγαλύτερο κίνδυνος)
  • με δείκτη μάζας σώματος κάτω του 23kg/m2 (2,14 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο)
  • που είχαν εμφανίσει εμμηναρχή (πρώτη περίοδο) σε ηλικία κάτω των 15 ετών (1,99 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο)

Η ύπαρξη διάγνωσης ενδομητρίωσης δεν επηρέασε τη συνολική επιβίωση σε ασθενείς με καρκίνο του ενδομητρίου.

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36357191/

Οι γυναίκες με ενδομητρίωση κινδυνεύουν περισσότερο να πάθουν εγκεφαλικό

Οι γυναίκες με ενδομητρίωση κινδυνεύουν περισσότερο να πάθουν εγκεφαλικό

Μια νέα, μεγάλη προοπτική μελέτη ανέλυσε δεδομένα 112.056 γυναικών άνω των 28 ετών. Χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα μαθηματικά μοντέλα, η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι γυναίκες με ενδομητρίωση είχαν 34% μεγαλύτερο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου σε σχέση με τις γυναίκες που δεν πάσχουν από τη γυναικολογική αυτή ασθένεια.

 

Υπολογίζεται ότι 1 στις 10 γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας έχουν ενδομητρίωση, που είναι μία χρόνια, επώδυνη γυναικολογική πάθηση, στην οποία ιστός παρόμοιος με τον ιστό που καλύπτει εσωτερικά, σαν φόδρα τη μήτρα, αναπτύσσεται σε άλλα σημεία του οργανισμού, συνήθως στην πυελική χώρα (λεκάνη).

 

Προηγούμενη μελέτη της ίδιας ερευνητικής ομάδας είχε δείξει ότι η ενδομητρίωση σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου.

 

«Είχαμε παρατηρήσει συσχέτιση μεταξύ της ενδομητρίωσης και του αυξημένου κινδύνου υπέρτασης, υψηλής χοληστερόλης και εμφράγματος του μυοκαρδίου», είπε ο επικεφαλής της μελέτης.

 

«Δεδομένου ότι αυτές οι παθήσεις σχετίζονται με τον κίνδυνο εγκεφαλικού, θέλαμε να καταλάβουμε εάν οι γυναίκες με ενδομητρίωση είχαν επίσης αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού».

 

Ενδομητρίωση και κίνδυνος εγκεφαλικού

 

Οι ερευνητές άντλησαν δεδομένα από τη μεγάλη Μελέτη Νοσηλευτών Υγείας ΙΙ (NHSII) στην οποία είχαν λάβει μέρος 116.429 γυναίκες που ήταν νοσοκόμες μεταξύ 25 και 42 ετών το 1989. Οι συμμετέχοντες στο NHSII απαντούσαν κάθε δύο χρόνια έως το 2017 σε ερωτηματολόγια σχετικά με ασθένειες και παράγοντες κινδύνου.

 

Αφαίρεσαν τις γυναίκες που είχαν ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου, εμφράγματος του μυοκαρδίου, καρκίνου (εκτός από μη μελανωματικό καρκίνο του δέρματος) ή είχαν κάνει bypass πριν τον Ιούνιο του 1989, αλλά και αυτές που είχαν διάγνωση ενδομητρίωσης χωρίς να έχει επιβεβαιωθεί λαπαροσκοπικά.

 

Από τις 112.056 που συμμετείχαν στη νέα μελέτη, 5.244 είχαν ενδομητρίωση. Στα 28 χρόνια παρακολούθησης, υπήρξαν 893 περιστατικά εγκεφαλικών επεισοδίων.

 

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μοντέλα προσαρμοσμένα για πιθανούς παράγοντες κινδύνου, συμπεριλαμβανομένης της πρόσληψης αλκοόλ, του εμμηνορροϊκού κύκλου στην εφηβεία και της φυσικής δραστηριότητας. Επιπλέον, οι ερευνητές εξέτασαν εάν ο κίνδυνος εγκεφαλικού θα μπορούσε να επηρεάζεται από άλλους παράγοντες όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση, η υστερεκτομή και η μεταεμμηνοπαυσιακή ορμονοθεραπεία.

 

 

Ο απόλυτος κίνδυνος εγκεφαλικού παραμένει χαμηλός

 

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι γυναίκες με ιστορικό ενδομητρίωσης είχαν 34% μεγαλύτερο κίνδυνο εγκεφαλικού από τις γυναίκες χωρίς ιστορικό ενδομητρίωσης.

 

«Είναι αξιοσημείωτος, αλλά όχι εξαιρετικά υψηλός κίνδυνος. Ο απόλυτος κίνδυνος για οποιονδήποτε άνθρωπο να πάθει στη ζωή του εγκεφαλικό παραμένει αρκετά χαμηλός», είπαν οι ερευνητές.

 

Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η συσχέτιση μεταξύ της ενδομητρίωσης και του αυξημένου κινδύνου εγκεφαλικού επεισοδίου οφείλεται εν μέρει στην υστερεκτομή (αφαίρεση της μήτρας) ή ωοθηκεκτομή (αφαίρεση των ωοθηκών) που είχαν κάνει οι γυναίκες.

 

«Υπολογίσαμε ότι περίπου το 40% των περιστατικών θα μπορούσε να έχει προκληθεί από το υψηλό ποσοστό υστερεκτομών, με και χωρίς ωοθηκεκτομή. Αυτό σημαίνει ότι  υπάρχει ένα επιπλέον 60% που οφείλεται σε άλλους παράγοντες», είπε ο επικεφαλής της μελέτης.

 

Ένας άλλος παράγοντας κινδύνου φάνηκε πως είναι η  μετεμμηνοπαυσιακή ορμονοθεραπεία, σε περιπτώσεις που η γυναίκα μπήκε στην εμμηνόπαυση στα 45 ή νωρίτερα, καθώς και όταν υπήρχε ιστορικό υπέρτασης ή υψηλής χοληστερόλης.

 

Από την ανάλυση των στοιχείων δεν φάνηκε να αυξάνεται ο κίνδυνος εγκεφαλικού στις γυναίκες με ενδομητρίωση ανάλογα με την ηλικία τους, τον δείκτη μάζας σώματος ή το ιστορικό υπογονιμότητας.

 

«Η υστερεκτομή μπορεί να είναι περιττή σε πολλές περιπτώσεις ενδομητρίωσης. Το αποτέλεσμα είναι ένας αυξημένος κίνδυνος καρδιαγγειακών παθήσεων, οι οποίες διαφορετικά θα μπορούσαν να αποφευχθούν σε μεγάλο βαθμό με τη σωστή χρήση της λαπαροσκοπικής εκτομής, είπαν οι ερευνητές.

 

Οι ερευνητές τόνισαν πως ελπίζουν ότι αυτή η μελέτη θα ευαισθητοποιήσει τους επαγγελματίες υγείας και τις ασθενείς με ενδομητρίωση σχετικά με τους κινδύνους της υστερεκτομής.

 

Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι η ενδομητρίωση μπορεί να επηρεάσει την καρδιαγγειακή και υγεία των αγγείων του εγκεφάλου μιας γυναίκας. Οι γιατροί πρωτοβάθμιας περίθαλψης και όχι μόνο οι γυναικολόγοι πρέπει να παρακολουθούν και να δίνουν την πρέπουσα προσοχή σε όλα τα συμπτώματα και τους παράγοντες κινδύνου μίας ασθενούς με .

 

 

Ενδομητρίωση: Νέα προσέγγιση στη διάγνωση και θεραπεία

Ενδομητρίωση: Νέα προσέγγιση στη διάγνωση και θεραπεία
Ευρωπαίοι ερευνητές δημιούργησαν επικαιροποιημένες κατευθυντήριες οδηγίες για τη διάγνωση και τη θεραπεία της ενδομητρίωσης, προσθέτοντας νέα στοιχεία σε πέντε βασικούς τομείς για τη διαχείριση της πάθησης.
Οι νέες κατευθυντήριες οδηγίες θα μπορούσαν να βοηθήσουν τις ασθενείς και τους ιατρούς να κατανοήσουν καλύτερα και να διαχειριστούν την ενδομητρίωση.
Στις γυναίκες που πάσχουν από ενδομητρίωση, ιστός παρόμοιος με αυτόν του ενδομητρίου (της φόδρας της μήτρας) αναπτύσσεται εκτός μήτρας, σε άλλα σημεία του σώματος.
Υπολογίζεται ότι περίπου 190 εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια αναπαραγωγικής ηλικίας πάσχουν από ενδομητρίωση, δηλαδή η 1 στις 10 γυναίκες.
Αρκετές φορές η ενδομητρίωση δεν έχει συμπτώματα, αλλά στις περισσότερες γυναίκες παρουσιάζονται κυρίως τα εξής:
• έντονος πόνος στην κοιλιά, παρόμοιος με τις κράμπες της περιόδου
• χρόνιος πόνος στη μέση και τη λεκάνη
• έντονος πόνος στην περίοδο
• μη φυσιολογικές περίοδοι
• πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή
• προβλήματα του εντέρου και του ουροποιητικού, όπως πόνος, διάρροια, δυσκοιλιότητα και «πρήξιμο»
• αίμα στα κόπρανα ή στα ούρα
• ναυτία και έμετος
• κόπωση
• κηλίδες αίματος ή αιμορραγία μεταξύ των περιόδων
• υπογονιμότητα
Αν και η ενδομητρίωση είναι μία συνηθισμένη πάθηση, πολύ συχνά οι γυναίκες έχουν διάγνωση μόνο αφού περάσουν 8-12 χρόνια από τη στιγμή που εμφανίζονται τα πρώτα συμπτώματα.
Σε πρόσφατη έκθεση, η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Ανθρώπινης Αναπαραγωγής και Εμβρυολογίας (ESHRE) αναφέρεται σε νέες οδηγίες κλινικής πρακτικής για τη διάγνωση και τη θεραπεία της ενδομητρίωσης.
Στις επικαιροποιημένες κατευθυντήριες οδηγίες υπάρχουν σημαντικές αλλαγές.
Διάγνωση
Στις προηγούμενες κατευθυντήριες οδηγίες, που είχαν εκδοθεί το 2014, η λαπαροσκόπηση (χειρουργική επέμβαση με μικρές τομές στην κοιλιά για την εισαγωγή μιας κάμερας) θεωρείτο «ο χρυσός κανόνας» ως διαγνωστικό εργαλείο.
Οι πρόσφατες εξελίξεις στις μεθόδους απεικόνισης, ο κίνδυνος που υπάρχει σε κάθε χειρουργική επέμβαση, η περιορισμένη πρόσβαση σε εξειδικευμένους χειρουργούς και το κόστος, ήταν οι παράγοντες που οδήγησαν την ESHRE να συνιστά πλέον τη λαπαροσκόπηση μόνο εάν τα αποτελέσματα της απεικόνισης είναι αρνητικά και οι υπάρχουσες θεραπείες αποδεικνύονται ανεπιτυχείς ή είναι ακατάλληλες.
Θεραπεία πόνου
Οι νέες κατευθυντήριες οδηγίες προτείνουν πλέον θεραπείες με αγωνιστές της GnRH ή ανταγωνιστές της GnRH (που εμποδίζουν τις ωοθήκες να παράγουν ορμόνες φύλου, απευαισθητοποιώντας την υπόφυση) ως θεραπευτική επιλογή δεύτερης γραμμής.
Αναφέρουν επίσης ότι τα μη στεροειδή αντιφεγμονώδη μπορεί να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση του μετεγχειρητικού πόνου, αλλά μπορεί να επηρεάσουν τη σύλληψη εάν λαμβάνονται συνεχώς.
Θεραπεία υπογονιμότητας
Δεν συνιστάται πλέον η εκτεταμένη χρήση αγωνιστών της GnRH για την αύξηση της γονιμότητας πριν ξεκινήσουν θεραπείες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής (συμπεριλαμβανομένης της εξωσωματικής γονιμοποίησης) καθώς δεν είναι σαφή τα οφέλη τους.
Ο Δείκτης Γονιμότητας Ενδομητρίωσης (EFI) προστέθηκε ως ένα στάδιο της θεραπείας της υπογονιμότητας, που βοηθά να αποφασιστεί ποια είναι η κατάλληλη τακτική ώστε να επιτύχουν οι ασθενείς εγκυμοσύνη μετά την επέμβαση.
Υποτροπή
Οι κατευθυντήριες οδηγίες συνιστούν ορμονικές θεραπείες, συμπεριλαμβανομένων των συνδυασμένων ορμονικών αντισυλληπτικών, για τουλάχιστον 18-24 μήνες μετά την επέμβαση ώστε να αποφευχθεί η υποτροπή.
Τονίζουν ότι οι θεραπείες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής δεν αυξάνουν τις πιθανότητες υποτροπής σε γυναίκες με εν τω βάθει ενδομητρίωση, που έχουν μία μόνο εστία ενδομητρίωσης με διάμετρο μεγαλύτερη από 1 εκατοστό, έξω από τη μήτρα ή κοντά στα τελευταία 20 εκατοστά του εντέρου.
Οι οδηγίες συνιστούν επίσης στους χειρουργούς «να κάνουν κυστεκτομή αντί για παροχέτευση και καυτηρίαση, καθώς η κυστεκτομή μειώνει τον κίνδυνο υποτροπής του πόνου που σχετίζεται με την ενδομητρίωση και το ενδομητρίωμα (την αποκαλούμενη «σοκολατοειδή κύστη», που συνήθως εμφανίζεται ως σκουρόχρωμη, στιλπνή κύστη στην ωοθήκη και περιέχει σοκολατοειδές υγρό).
Εφηβική ηλικία
Πολλές φορές η ενδομητρίωση εκδηλώνεται στην εφηβεία ή ακόμα και στην πρώιμη εφηβεία. Τα κορίτσια όμως σπανίως γνωρίζουν ότι ο πόνος και τα άλλα συμπτώματα που έχουν δεν είναι ο κανόνας.
Καλό είναι να ξεκινούν οι ιατροί από απλές ερωτήσεις όπως εάν τα κορίτσια αναγκάζονται να μην πάνε στο σχολείο κάποιες μέρες εξαιτίας των συμπτωμάτων. Ο πόνος της περιόδου δεν είναι φυσιολογικός.
Κατά τη διάγνωση και τη θεραπεία εφήβων, οι κατευθυντήριες οδηγίες συνιστούν στους κλινικούς ιατρούς να διερευνούν προσεκτικά πιθανούς παράγοντες κινδύνου για ενδομητρίωση, συμπεριλαμβανομένου του θετικού οικογενειακού ιστορικού, των αποφρακτικών δυσπλασιών των γεννητικών οργάνων, της πρώιμης πρώτης εμμηνόρροιας και του σύντομου εμμηνορροϊκού κύκλου.
Για τη θεραπεία της ενδομητρίωσης στις εφήβους, οι κατευθυντήριες οδηγίες συνιστούν ορμονικά αντισυλληπτικά ή προγεστερόνη ως ορμονοθεραπεία πρώτης γραμμής.
Το Αμερικανικό Κολλέγιο Μαιευτήρων και Γυναικολόγων συνιστά τα μη στεροειδή αντιφεγμονώδη ως βάση για την ανακούφιση του πόνου στις εφήβους με ενδομητρίωση.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά επίσης σε περίπτωση χορήγησης αγωνιστών της GnRH σε εφήβους και νεαρές γυναίκες, να ληφθούν υπόψιν οι πιθανές παρενέργειες και οι μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι για την υγεία τους και να συζητηθούν εγκαίρως με έναν κλινικό ιατρό σε εξειδικευμένο νοσοκομείο.
Οι κατευθυντήριες οδηγίες τονίζουν την ανάγκη διατήρησης της γονιμότητας. Τα κορίτσια με ενδομητρίωση θα πρέπει να ενημερώνονται για τον κίνδυνο υπογονιμότητας, ώστε να μπορούν να λάβουν αποφάσεις για την πιθανότητα έγκαιρης χειρουργικής επέμβασης, την κατάψυξη των ωαρίων και άλλα κατάλληλα βήματα, ώστε να μπορούν να κάνουν παιδιά στο μέλλον εάν το θελήσουν.
Η ενδομητρίωση είναι μια σοβαρή ασθένεια. Προκαλεί έως και το 50% όλων των περιπτώσεων υπογονιμότητας και πρέπει να θυμόμαστε ότι κάθε περίπτωση είναι διαφορετική. Η ελπίδα ότι η επίτευξη εγκυμοσύνης σημαίνει και ανακούφιση των συμπτωμάτων της ενδομητρίωσης σπανίως γίνεται πραγματικότητα. Πρόκειται στις περισσότερες περιπτώσεις για ευσεβείς πόθους.
Συχνά οι ασθενείς με ενδομητρίωση υποτροπιάζουν και καμία θεραπεία δεν είναι κατάλληλη για όλες τις ασθενείς, για όλες τις περιπτώσεις. Μεγαλώνοντας η γυναίκα μπορεί να χρειαστεί διαφορετικές θεραπείες. Ουσιαστικά ποτέ δεν τελειώνει η περιπέτεια μίας γυναίκας με ενδομητρίωση, καθώς οι εστίες της εξακολουθούν να δημιουργούν προβλήματα στις γυναίκες ακόμη και μετά την εμμηνόπαυση.
Χρειάζεται να μιλήσετε με το γιατρό σας και να μην αναβάλλετε τη θεραπεία, καθώς μπορεί να υπάρξει ανακούφιση από τα συμπτώματα. Η διατήρηση της γονιμότητας πρέπει να ξεκινήσει αμέσως. Η ενδομητρίωση είναι σοβαρή ασθένεια, αλλά ευτυχώς υπάρχουν λύσεις.

Η ενδομητρίωση και ο καρκίνος των ωοθηκών συνδέονται γενετικά

Η ενδομητρίωση και ο καρκίνος των ωοθηκών συνδέονται γενετικά

Νέα μελέτη του Πανεπιστημίου του Κουίνσλαντ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπάρχει γενετική σχέση μεταξύ της ενδομητρίωσης και υποτύπων του καρκίνου των ωοθηκών. Η ανακάλυψη αυτή μπορεί να ανοίξει νέους δρόμους για τη θεραπεία των δύο ασθενειών.

 

Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι οι γυναίκες που πάσχουν από ενδομητρίωση έχουν ελαφρώς αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν επιθηλιακό καρκίνο των ωοθηκών.

 

Οι ερευνητές θέλησαν να εντοπίσουν τη γενετική βάση για τη σχέση των δύο ασθενειών. Η ενδομητρίωση είναι μία χρόνια ασθένεια που επηρεάζει την υγεία μίας στις 9 γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Στις γυναίκες με ενδομητρίωση ιστός παρόμοιος με του ενδομητρίου (της «φόδρας» της μήτρας) αναπτύσσεται σε άλλα μέρη του σώματος, προκαλώντας πόνο και συχνά υπογονιμότητα.

 

«Η έρευνά μας έδειξε ότι οι γυναίκες που έχουν συγκεκριμένους  γενετικούς δείκτες έχουν προδιάθεση για ενδομητρίωση, αλλά και υψηλότερο κίνδυνο ορισμένων υποτύπων επιθηλιακού καρκίνου των ωοθηκών και συγκεκριμένα διαυγοκυτταρικό και ενδομητριοειδή καρκίνο των ωοθηκών», είπαν οι ερευνητές.

 

Αν και οι δύο ασθένειες συνδέονται γενετικά, ο κίνδυνος καρκίνου των ωοθηκών σε γυναίκες με ενδομητρίωση δεν αυξάνεται σημαντικά. Έχει φανεί από τις μελέτες ότι 1 στις 76 γυναίκες κινδυνεύει να αναπτύξει καρκίνο των ωοθηκών στη διάρκεια της ζωής της. Η ενδομητρίωση αυξάνει τον κίνδυνο σε 1 στις 55.

 

Συνέκριναν το γονιδίωμα 15.000 γυναικών με ενδομητρίωση και 25.000 με καρκίνο των ωοθηκών για να βρουν κοινά σημεία στους παράγοντες κινδύνου μεταξύ των δύο ασθενειών.

 

Οι ερευνητές εντόπισαν γονίδια που αυξάνουν τον κίνδυνο και των δύο ασθενειών. Αυτά τα γονίδια θα μπορούσαν να αποτελέσουν στόχους νέων φαρμάκων για τη θεραπεία τόσο της ενδομητρίωσης όσο και του επιθηλιακού καρκίνου των ωοθηκών.

 

https://www.cell.com/cell-reports-medicine/fulltext/S2666-3791(22)00042-8?_returnURL=https%3A%2F%2Flinkinghub.elsevier.com%2Fretrieve%2Fpii%2FS2666379122000428%3Fshowall%3Dtrue

 

 

 

Ενδομητρίωση και γονιμότητα

Ενδομητρίωση και γονιμότητα

Η ενδομητρίωση αποτελεί ένα αινιγματικό νόσημα το οποίο αφορά κυρίως γυναίκες που βρίσκονται στην αναπαραγωγική ηλικία.

 

Η ενδομητρίωση είναι μια πάθηση κατά την οποία ιστός που φυσιολογικά καλύπτει το εσωτερικό της μήτρας (ενδομήτριο) αναπτύσσεται εκτός αυτής, σε άλλες περιοχές του σώματος και δημιουργεί εστίες ενδομητρίωσης (συνήθως στις ωοθήκες, στις σάλπιγγες, στους συνδέσμους που στηρίζουν τη μήτρα, στην περιοχή ανάμεσα στον κόλπο και το έντερο και στο περιτόναιο). Σπανιότερα, εστίες ενδομητρίωσης δημιουργούνται σε κοιλιακές ουλές από προηγούμενες εγχειρήσεις στο έντερο, στην ουροδόχο κύστη, στον κόλπο, στον τράχηλο της μήτρας ή ακόμα και εκτός κοιλιακής χώρας.

 

Από τα πιο συχνά συμπτώματα της ενδομητρίωσης είναι ο έντονος πόνος κατά τη διάρκεια της περιόδου και της ερωτικής πράξης, ο χρόνιος πόνος στην περιοχή της λεκάνης και η υπογονιμότητα. Τα συμπτώματά της παραπέμπουν σε άλλες γυναικολογικές παθήσεις κι αυτό καθιστά τη διάγνωσή της εξαιρετικά δύσκολη. Επίσης, δεν υπάρχουν κατάλληλες εξετάσεις για να καταλήξει κάποιος  με σιγουριά στη διάγνωση. Αυτό που μπορεί να βοηθήσει διαγνωστικά είναι ο γυναικολογικός υπέρηχος  και η μαγνητική τομογραφία, αλλά ο μόνος τρόπος για να επιβεβαιωθεί με σιγουριά η ύπαρξη ενδομητρίωσης είναι η λαπαρασκόπηση.

 

Αν και η ενδομητρίωση είναι μία συνηθισμένη ασθένεια, όπως ο διαβήτης ή το άσθμα, οι περισσότερες γυναίκες δεν έχουν καν γνώση για την ύπαρξή της.

 

Τι δείχνουν οι αριθμοί για την ενδομητρίωση:

 

1 στις 10 γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας πάσχουν από ενδομητρίωση

 

  • 176 εκατομμύρια γυναίκες παγκοσμίως έχουν ενδομητρίωση

 

  • 2 στις 10 γυναίκες που πάσχουν από ενδομητρίωση είναι υπογόνιμες

 

  • 30-50% των υπογόνιμων γυναικών έχουν ενδομητρίωση

 

  • Χρειάζονται από 7 έως 12 χρόνια για να πραγματοποιηθεί η διάγνωση της ενδομητρίωσης

 

Πώς συνδέεται η ενδομητρίωση με την υπογονιμότητα;

 

Σε περιπτώσεις εκτεταμένης ενδομητρίωσης, η βλάβη των σαλπίγγων, οι συμφύσεις και γενικά η διαταραχή της ανατομίας συμβάλλουν στην υπογονιμότητα. Στην περίπτωση των ελαφρότερων μορφών ενδομητρίωσης, οι γνώμες διίστανται. Ορισμένοι γιατροί υποστηρίζουν ότι η γυναίκα δεν καταφέρνει να μένει έγκυος επειδή πάσχει από ενδομητρίωση κι άλλοι το αντίστροφο, ότι δηλαδή ανέπτυξε ενδομητρίωση επειδή δεν έμεινε εγκαίρως έγκυος.

 

Μπορεί να κάνει παιδί μία γυναίκα που πάσχει από ενδομητρίωση;

 

Φυσικά και μπορεί. Η παρουσία ενδομητρίωσης δεν καθιστά απαραιτήτως τη γυναίκα υπογόνιμη. Όταν όμως υπάρχει δυσκολία στη σύλληψη ταυτόχρονα με ενδομητρίωση, τότε χρειάζεται να γίνει κάποιου είδους θεραπεία.

 

Η χειρουργική θεραπεία αφορά την αφαίρεση ή την καταστροφή των εστιών της ενδομητρίωσης και τη λύση των συμφύσεων.

 

Μετά από τη χειρουργική θεραπεία, το 60% των γυναικών μένουν έγκυες φυσιολογικά. Για τις υπόλοιπες περιπτώσεις, η σπερματέγχυση και η εξωσωματική γονιμοποίηση αποτελούν τις δύο εναλλακτικές επιλογές για να επιτευχθεί εγκυμοσύνη.

 

Ενδομητρική σπερματέγχυση

 

Η ενδομητρική σπερματέγχυση μπορεί να αποτελεί μια αποτελεσματική θεραπεία σε γυναίκες με ενδομητρίωση (αρκεί να μην υπάρχει πρόβλημα με τις σάλπιγγες ή το σπέρμα).

 

Ο κύκλος παρακολουθείται με διακολπικά υπερηχογραφήματα και ορμονικές εξετάσεις. Γίνεται ελεγχόμενη ωοθηκική διέγερση με γοναδοτροπίνες, έτσι ώστε να αυξηθεί η πιθανότητα εγκυμοσύνης. Όταν τα ωοθυλάκια είναι έτοιμα για ωορρηξία, τότε πραγματοποιείται η σπερματέγχυση κατά την οποία το σπέρμα του συντρόφου προετοιμάζεται κατάλληλα, επιλέγονται τα καλύτερα και υγιέστερα σπερματοζωάρια και τοποθετούνται στη μήτρα της γυναίκας κατά τη διάρκεια της ωορρηξίας.

 

Σε περιπτώσεις ελάχιστης ή ελαφράς ενδομητρίωσης, η ενδομητρική σπερματέγχυση με ελεγχόμενη ωοθηκική διέγερση αυξάνει τις πιθανότητες για εγκυμοσύνη. Η ενδομητρική σπερματέγχυση αποτελεί επίσης επιλογή για γυναίκες με ωοθηκικό ενδομητρίωμα ή με μέτρια/σοβαρή ενδομητρίωση.

 

Τα ποσοστά γεννήσεων σε γυναίκες που υπεβλήθησαν σε θεραπεία με γοναδοτροπίνες και ενδομητρική σπερματέγχυση είναι 5 έως 6 φορές υψηλότερα από τις γυναίκες που απλώς παρακολουθούνται χωρίς θεραπεία.

 

Σε περίπτωση που η γυναίκα η οποία πάσχει από ενδομητρίωση και είναι υπογόνιμη, έχει ήδη υποβληθεί σε 3 με 4 σπερματεγχύσεις, η πιθανότητα επιτυχίας περαιτέρω θεραπείας είναι πλέον πολύ μικρή και ενδείκνυται να προχωρήσει σε εξωσωματική γονιμοποίηση.

 

Εξωσωματική γονιμοποίηση

 

Οι γυναίκες που πάσχουν από ενδομητρίωση έχουν υψηλά ποσοστά επιτυχίας στην εξωσωματική γονιμοποίηση παρόλο που απαντούν πιο φτωχά στα φάρμακα της διέγερσης των ωοθηκών, παράγουν λιγότερα ωάρια, λιγότερα έμβρυα και έχουν χαμηλότερα ποσοστά εμφύτευσης. Με άλλα λόγια,  αν και παράγουν λιγότερα ωάρια ή έμβρυα, τα ποσοστά γεννήσεών τους είναι άριστα, καθώς το πρόβλημά τους είναι αριθμητικό και όχι ποιοτικό.

 

Στην εξωσωματική γονιμοποίηση γίνεται ελεγχόμενη διέγερση των ωοθηκών που «δίνει» συνήθως 8–10 ωάρια. Ο κύκλος παρακολουθείται με διακολπικά υπερηχογραφήματα και ορμονικές εξετάσεις. Η ωοληψία πραγματοποιείται διακολπικά κάτω από υπερηχογραφικό έλεγχο και τα ώριμα ωάρια που συλλέγονται από τις ωοθήκες γονιμοποιούνται στο εργαστήριο. Το έμβρυο ή τα έμβρυα μεταφέρονται στη μήτρα μετά από 3 έως 5ημέρες.

 

Στις μεγάλες εθνικές βάσεις δεδομένων στις οποίες παρακολουθούνται όλοι οι κύκλοι της εξωσωματικής γονιμοποίησης σε ετήσια βάση, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι γυναίκες με ενδομητρίωση έχουν υψηλά ποσοστά γεννήσεων (στις Ηνωμένες Πολιτείες οι γεννήσεις σε γυναίκες με ενδομητρίωση ήταν 31.1% και στη Γαλλία 24%).

 

Όσο μεγαλώνει η γυναίκα, η επίδραση της ενδομητρίωσης σε συνδυασμό με την ελάττωση των ωαρίων λόγω ηλικίας, καθιστά πιο δύσκολη την επίτευξη εγκυμοσύνης. Επομένως, όσο ταχύτερα μια γυναίκα με ενδομητρίωση υποβληθεί σε εξωσωματική γονιμοποίηση, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να αποκτήσει παιδί.

 

Νέα αναδρομική έρευνα έδειξε ότι η εξωσωματική γονιμοποίηση θα πρέπει να γίνεται ιδανικά 7 έως 25 μήνες μετά το χειρουργείο για την ενδομητρίωση.

 

Η καταστολή του κύκλου για 3–6 μήνες μετά το χειρουργείο και πριν την εξωσωματική έχει 4 φορές καλύτερα ποσοστά γεννήσεων.

 

Η ενδομητρίωση δηλητηριάζει την ωοθήκη. Ως εκ τούτου, καθώς περνούν τα χρόνια οι πιθανότητες φυσικής σύλληψης μειώνονται. Οι γυναίκες λοιπόν που πάσχουν από ενδομητρίωση συνίσταται να ενημερώνονται από τον γιατρό τους για τη δυνατότητα διατήρησης της γονιμότητάς τους μέσω της κατάψυξης ωαρίων. Αυτό είναι ακόμα πιο σημαντικό για γυναίκες προχωρημένων σταδίων ενδομητρίωσης.

 

Ενδομητρίωση και κύηση

 

Γυναίκες με ενδομητρίωση πρέπει να παρακολουθούνται στενά κατά το πρώτο τρίμηνο της κύησης και να είναι ενήμερες ότι έχουν αυξημένο κίνδυνο αυτόματης αποβολής και εξωμητρίου κυήσεως.

 

Ο μεγαλύτερος εχθρός των γυναικών με ενδομητρίωση που θέλουν να αποκτήσουν παιδί είναι το χάσιμο χρόνου. Η εξατομικευμένη θεραπεία κάθε γυναίκας αυξάνει σημαντικά την πιθανότητα να αποκτήσει ένα υγιές παιδί.

Βελτιώνουν τα αντισυλληπτικά την ποιότητα της σεξουαλικής ζωής γυναικών με βαθιά διηθητική ενδομητρίωση;

Βελτιώνουν τα αντισυλληπτικά την ποιότητα της σεξουαλικής ζωής γυναικών με βαθιά διηθητική ενδομητρίωση;

Μπορούν τα αντισυλληπτικά χάπια να μειώσουν τα συμπτώματα σοβαρών μορφών ενδομητρίωσης και παράλληλα να διατηρηθεί η ποιότητα της σεξουαλικής ζωής των γυναικών; Η εύρεση ικανοποιητικής απάντησης ήταν το ζητούμενο σχετικής μελέτης.

 

Περίπου 6% έως 10% των γυναικών (και το 50% των υπογόνιμων γυναικών) πάσχουν από ενδομητρίωση.

 

Το λεγόμενο συνδυασμένο αντισυλληπτικό χάπι χρησιμοποιείται εδώ και δεκαετίες για τη θεραπεία της ενδομητρίωσης. Στόχος των ερευνητών ήταν να διαπιστώσουν την αποτελεσματικότητα του χαπιού σε γυναίκες με βαθιά διηθητική ενδομητρίωση (εν τω βάθει ενδομητρίωση).

 

Στις γυναίκες που πάσχουν από τη μυστηριώδη αυτή γυναικολογική ασθένεια, ιστός όμοιος με του ενδομητρίου (της φόδρας της μήτρας) αναπτύσσεται εκτός μήτρας, συνήθως στην πυελική χώρα (στη λεκάνη).

 

Στις περιπτώσεις βαθιά διεισδυτικής ενδομητρίωσης, αυτός ο ιστός μπορεί να εισχωρήσει στο έντερο ή στην ουροδόχο κύστη.

 

Στη μελέτη εξετάστηκαν περιστατικά βαθιά διεισδυτικής ενδομητρίωσης, με ή χωρίς προσβολή του τοιχώματος της μήτρας (αδενομύωση).

 

Τόσο η αδενομύωση όσο και η ενδομητρίωση μπορεί να προκαλέσουν σημαντικά συμπτώματα όπως χρόνιο πυελικό πόνο, έντονο πόνο κατά τη σεξουαλική επαφή και ανωμαλίες ωορρηξίας και εμμήνου ρύσεως.

 

Ερευνητές μελέτησαν την επίδραση των από του στόματος αντισυλληπτικών και θέλησαν να διαπιστώσουν εάν πραγματικά αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά την ενδομητρίωση και μειώνουν τον πόνο. Τα αποτελέσματα της μελέτης όμως, που έγινε το 2018 ήταν ασαφή.

 

Ενώ οι γυναίκες που έλαβαν μέρος στη μελέτη δήλωσαν ότι μειώθηκε ο πόνος, οι ίδιοι οι ερευνητές επεσήμαναν ότι χρειάζονται περαιτέρω μελέτες για να καταλήξουμε σε ασφαλή συμπεράσματα.

 

Τα συνδυασμένα αντισυλληπτικά χάπια χρησιμοποιούνται εδώ και δεκαετίες για τη θεραπεία πολλών μορφών ενδομητρίωσης ως μέσο καταστολής της ωορρηξίας και της εμμήνου ρύσεως. Διαφορετικά είδη οιστρογόνων σε χαμηλή δόση, είναι συνήθως η πρώτη επιλογή για θεραπεία.

 

Πολλές μελέτες που έχουν γίνει έχουν εξετάσει την επίδραση αυτών των χαπιών μετά από εγχείρηση για την αφαίρεση εστιών της ενδομητρίωσης.

 

Οι ερευνητές είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι τα συνδυασμένα αντισυλληπτικά χάπια μειώνουν τον πόνο, βελτιώνουν τη σεξουαλική λειτουργία και την ποιότητα ζωής των γυναικών που έχουν κάνει χειρουργική επέμβαση για την ενδομητριώση. Δεν υπήρχαν όμως δεδομένα για τις γυναίκες που πάσχουν από ενδομητρίωση, παίρνουν τέτοιου είδους χάπια, αλλά δεν έχουν κάνει ή δεν χρειάζεται να κάνουν επέμβαση.

 

Ο αυξανόμενος όγκος στοιχείων από μελέτες για την επίδραση των προγεστινών τρίτης γενιάς, καθώς και η ανησυχία για το πως επηρεάζουν τα αντισυλληπτικά τη σεξουαλική ζωή της γυναίκας που πάσχει από ενδομητρίωση, οδήγησαν τους ερευνητές να μελετήσουν πώς ακριβώς επηρεάζεται μακροπρόθεσμα η σεξουαλική ζωή και η γενικότερη υγεία των γυναικών με ενδομητρίωση (με ή χωρίς αδενομύωση).

 

Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι συμμετέχουσες δεν ανέφεραν σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες, παρά μόνο λίγες περιπτώσεις πονοκεφάλων, αίσθηση πρηξίματος του στήθους και αλλαγές στην έμμηνο ρήση.

 

Στη μελέτη κατέταξαν τις γυναίκες που έπασχαν από βαθιά διηθητική ενδομητρίωση (DIE) με αδενομύωση (AD) στην κορυφή της κλίμακας πόνου. Αμέσως μετά κατέταξαν τις γυναίκες με βαθιά διηθητική ενδομητρίωση, αλλά χωρίς αδενομύωση.

 

Παρακολούθησαν τις γυναίκες για ένα έτος. Οι γυναίκες και των δύο ομάδων ανέφεραν βελτίωση σε όλα τους τα συμπτώματα, στην ποιότητα της σεξουαλικής τους ζωής και σε άλλες πτυχές της σωματικής και ψυχικής υγείας.

 

Στο 90% των ασθενών με ενδομητρίωση, τα συνδυασμένα αντισυλληπτικά αποδείχθηκαν αποτελεσματικά στη μείωση ή ακόμα και στην εξάλειψη του πόνου.

 

Αρκετοί τύποι προγεστινών όπως η δροσπερινόνη και η διενογέστη φάνηκε πως είναι αποτελεσματικές και καλά ανεκτές.

 

Στη μελέτη, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν συνδυασμό 2 mg διενογέστης και 30 mg αιθινυλοιστραδιόλης, λόγω του χαμηλού κόστους και της ανεκτικότητάς των ασθενών.

 

Η χρήση του συνδυασμένου αντισυλληπτικού χαπιού που περιέχει οιστρογόνο και προγεστερόνη αντί μόνο της θεραπείας με προγεσταγόνο είναι σημαντική, σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα, επειδή μπορεί να μειώσει τον πόνο διατηρώντας παράλληλα καλή ποιότητα της σεξουαλικής ζωής της γυναίκας.

 

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν επίσης ένα ευέλικτο διευρυμένο σχήμα αντί για ένα συμβατικό πρόγραμμα, καθώς θεωρούν ότι είναι απαραίτητο οι ιατροί να προσαρμόζουν τα θεραπευτικά σχήματα ανάλογα με τις ανάγκες και την ανταπόκριση κάθε ασθενούς.

 

Χρειάζονται περαιτέρω μελέτες για τις πιο αποτελεσματικές δόσεις ώστε να μην διακυβεύεται η ποιότητα της σεξουαλικής ζωής της γυναίκας.

 

Ελάχιστες μελέτες έχουν γίνει για την επίδραση της συνεχούς ή ευέλικτης λήψης συνδυασμένων αντισυλληπτικών χαπιών  στη σεξουαλική ζωή υγειών γυναικών, πόσο μάλλον γυναικών που πάσχουν από κάποια ασθένεια που τους δημιουργεί προβλήματα στη σεξουαλική τους δραστηριότητα.

 

https://www.contemporaryobgyn.net/view/quality-of-life-in-women-with-deep-infiltrating-endometriosis-and-combined-oral-contraceptives

 

Visit Us On FacebookVisit Us On Google PlusVisit Us On Linkedin